Met gepaste trots kan ik u hierbij het honderdste nummer van NUL20 aanbieden. En met enige schroom moet ik toegeven dat ik ook al die honderd nummers lang dit redactioneel commentaar schrijf. Dat had ik natuurlijk niet aan zien komen toen we in 2002 met het blad begonnen. Format ontwikkelen, de uitgeversactiviteiten eromheen opzetten en het blad tot wasdom laten komen. Een jaar of drie, dat was de periode die ik zo'n beetje voor ogen had bij de start. Het is wat anders gelopen. En met veel plezier. En met dank aan de partners die al die jaren NUL20 mogelijk hebben gemaakt.
Wat is er nou zo ingewikkeld aan je huis aardgasvrij maken, denken lezers misschien. De gemeente maakt een plan waarin de kosten en logistieke rompslomp staan beschreven. Als 70 procent van de huurders voor is, gaat het door. Eigenaars kunnen zelf kiezen of ze meedoen of niet. Simpel toch? Helaas, zo eenvoudig is het niet
Mijn hart maakte een sprongetje toen het wethouder Marieke van Doorninck het zei: als we echt iets aan klimaatverandering willen doen, hebben we systeemverandering nodig. Ik zat in de zaal bij We Make the City, een festival over urgente stedelijke vraagstukken en oplossingen. Eigenlijk was ik daar voor Kate Raworth, pleitbezorger van een nieuw economisch model met een simpele vorm: de donut. Ik heb haar boek De donuteconomie uit 2017 verslonden. Lees het ook, het kantelt je wereldbeeld. Haar ideeën zijn hoopvol en praktisch.
Een lucht-waterwarmtepomp moet je absoluut niet willen, daar is iedereen in mijn buurt het over eens. Gek van het geluid word je, hoor ik steeds. Dat kan alleen als je vrijstaand woont, gaat het dan. Voor onze rijtjeshuizen is het geen optie, is het algemene oordeel. Maar klopt dat wel?
Het zijn terugkerende onderwerpen in NUL20: de overspannen woningmarkt en de belabberde positie van woonstarters in de regio Amsterdam; én de vele maatregelen om er iets aan te doen. Zonder al die inspanningen zou het er ongetwijfeld een stuk beroerder voorstaan. Maar tegen mondiale macro-economische trends is het moeilijk opboksen. Zo ligt de gemiddelde WOZ-waarde van Amsterdamse woningen in 2018 de helft hoger dan in 2014 en wacht een starter gemiddeld 11 jaar op zijn eerste sociale huurwoning.
Bij de transformatie van Amstel III moeten woningzoekenden uit Zuidoost met voorrang in aanmerking komen voor een nieuwbouwwoning. “Dat is in het belang van de gemeenschap. Dan kan die zich verder ontwikkelen”, zo zegt stadsdeelbestuurder Dirk de Jager (GroenLinks). Voor Hester van Buren, bestuursvoorzitter van Rochdale, past voorrang voor buurtbewoners niet bij een inclusief Amsterdam.
Sinds ik weet dat de gemeente de aardgaskraan in mijn wijk wil dichtdraaien, heb ik weinig meer in de verduurzaming van mijn huis geïnvesteerd. Mijn enige wapenfeit is het nieuwe infraroodpaneel in de werkkamer, voor als het echt heel hard vriest.
Het is een zegen en het is een vloek: de groepsWhatsApp. Soms lossen daar problemen als sneeuw voor de zon op. Iets lenen, snel informatie nodig, een lift? Eén reddende engel is genoeg. Soms is het strontvervelend. De zee aan berichten als iemand ziek is bijvoorbeeld (beterschap, vervelend, sterkte en dat twintig keer). Of grapjassen die midden in de nacht ineens heel nodig iets moeten delen. Ja, ik weet het: meldingen op stil zetten.
Het is een zegen en het is een vloek: de groepsWhatsApp. Soms lossen daar problemen als sneeuw voor de zon op. Iets lenen, snel informatie nodig, een lift? Eén reddende engel is genoeg. Soms is het strontvervelend. De zee aan berichten als iemand ziek is bijvoorbeeld (beterschap, vervelend, sterkte en dat twintig keer). Of grapjassen die midden in de nacht ineens heel nodig iets moeten delen. Ja, ik weet het: meldingen op stil zetten.
De woningnood in de metropoolregio is groot. Kunnen gemeenten niet zelf (tijdelijke) woningen bouwen? PvdA-wethouder Thijs Kroese van Purmerend voegt de daad bij het woord. Zijn gemeente investeert miljoenen in de bouw van een paar honderd tijdelijke woningen. Het Amsterdamse VVD-raadslid Hala Naoum Néhmé vindt dat geen gemeentelijke taak. “De gemeente moet de kaders scheppen waarbij anderen hun kerntaken kunnen waarmaken.”
Wendy Koops is huiseigenaar in de Amsterdamse wijk Banne Noord. Dat is niet alleen een zogeheten ‘ontwikkelbuurt’, het is ook een van de eerste wijken die van ‘van gas los’ gaat. Maar hoe? En wat betekent dat voor de buurt en vooral voor haar als huiseigenaar? In deze maandelijkse blog volgen we haar zoektocht.
De belabberde positie van woonstarters in de regio Amsterdam krijgt in nummer 98 van NUL20 veel aandacht. Er is in en rond de hoofdstad een grote mismatch tussen vraag en aanbod. Woningen zijn daardoor in schrikbarend tempo duurder geworden. De gemiddelde WOZ-waarde van Amsterdamse woningen ligt in 2018 48 procent hoger dan in 2014.
Woningnood en woningbouw zijn een belangrijk thema bij de Statenverkiezingen in Noord-Holland. Moet er toch niet wat vaker in buitengebieden worden gebouwd? VVD-lijsttrekker Cees Loggen wil in de toekomst minder streng zijn. Mits sprake is van een reële woningvraag en extra investeringen in natuurkwaliteit. Hij vindt Zita Pels, lijsttrekker van GroenLinks tegenover zich. Zij gelooft heilig in de meerwaarde van binnenstedelijke woningbouw.
ColumnDe opinie van: Eef Meijerman
Het systeem voor de woonruimteverdeling in de regio Amsterdam gaat op de schop. Althans daar koersen de betrokken vijftien gemeenten en woningcorporaties op aan. De herziening moet leiden tot betere kansen voor starters en spoedzoekers. Eef Meijerman schetst in deze op persoonlijke titel geschreven bijdrage zijn alternatief: een marktplaats waarop woningen per opbod worden geveild.
Raakt de stad door het toenemende aantal expats uit balans? SP-fractievoorzitter Erik Flentge vindt van wel en pleit voor maatregelen. Maar dat is tegen het zere been van D66-fractievoorzitter Reiner van Dantzig. “We moeten onze uit het buitenland afkomstige werknemers, vaak mensen met een heel gewoon inkomen, niet tot zondebok maken.”
Nog altijd komen delegaties uit Korea, Taiwan en Groot-Brittannië op bezoek om het wonder van de Nederlandse volkshuisvesting te aanschouwen. Maar de glans raakt er wel een beetje af. Neem de wachttijden. Woningzoekenden in de regio Amsterdam moeten al zo'n elf jaar inschrijfduur opbouwen om kans te maken op een woning.
Huurders in de sociale sector met een inkomen vanaf tweemaal modaal moeten in één keer een huur tot aan de liberalisatiegrens betalen, zo heeft de regeringscoalitie in een motie vastgelegd. De oppositie vindt dat maar niks. Volgens PvdA-kamerlid Nijboer is zo’n maatregel asociaal en oneerlijk. En het is volgens hem juist goed als mensen met een wat hoger inkomen in bepaalde wijken blijven wonen.
Duizenden Amsterdammers verlaten de stad om in goedkoper en groter te gaan wonen. Daardoor ontstaat tot ver buiten de hoofdstad woningschaarste. Achttien gemeenten in Noord-Holland willen daarom 40.000 extra woningen bouwen. Hun woordvoerder is wethouder Jelle Beemsterboer van Schagen. Volgens gedeputeerde Joke Geldhof is er geen gebrek aan locaties. Zij wil vooral dát er wordt gebouwd. Daar stokt het.
Na een eeuw van betrekkelijke rust en stabiliteit heeft de liberalisatie van de regelgeving in de wereld van de ruimtelijke ordening en vergunningen in korte tijd tot een enorme bouwwoede geleid, vooral in de buurten die in de periode 1880-1920 gebouwd zijn. Deze buurten, grote delen van Oud-West en Oud-Zuid, zijn min of meer vogelvrij verklaard. De bouwwoede slaat niet alleen op de talloze bouwactiviteiten maar ook en vooral op de woede onder bewoners die hiervan het slachtoffer zijn. Hierbij de noodkreet van initiatiefgroepen in Oud-West en Oud-Zuid
De bouw van kleine stadsappartementen maakt wonen betaalbaar, zegt Peter Heuvelink, directeur Noordwest van AM. En als zo’n woning extra hoogte heeft en extra voorzieningen biedt, dan kan het heel comfortabel aanvoelen. Friso de Zeeuw bestrijdt de trend dat eenpersoonshuishoudens klein willen wonen. Volgens hem gaan we van al die kleine woningen nog ontzettend spijt krijgen.
In dit nummer een uitgebreid dossier over de relatie tussen gezondheid en wonen c.q. ruimtelijke ordening. We hebben in de loop der jaren - als daar een actuele aanleiding voor was - aandacht besteedt aan vieze lucht, vervuilde grond, geluidsoverlast of schimmelwoningen. Maar een heel thema? Dat is voor het eerst.
Veel sociale huurders wonen te groot, te krap of in een te dure of te goedkope woning. Met bijbouwen is dat niet meer op te lossen, is de conclusie van de 23 corporaties, inclusief vijf Amsterdamse. Zij hebben een voorstel ontwikkeld om woningen effectiever te gebruiken: Passend wonen. Minke Kolstein van Ymere licht het plan toe. Paulus Jansen, directeur van de Woonbond, heeft principiële bezwaren tegen het voorstel.
De verduurzaming van sociale huurwoningen stuit regelmatig op bezwaren van huurders. Bernard Wientjes, voorzitter van De Bouwagenda, pleit voor verleiding van huurders. Corporaties moeten woningen verbeteren zonder huurverhoging. Voor Marien de Langen, bestuurder van Stadgenoot, is dat geen begaanbare weg.
Minister Kajsa Ollongren steekt - als onderdeel van de Nationale Woonagenda - 38 miljoen euro in een potje voor moeilijke woninglocaties. Dat klinkt als een fooi in vergelijking met de miljarden die de rijksoverheid eens in de stedelijke vernieuwing en de Vinex-locaties stak. Maar het goede nieuws is dat we weer een minister hebben die de verantwoordelijkheid voor de 'volkshuisvesting' niet meer volledig afschuift naar lagere overheden en de markt.
De Amsterdamse woningvoorraad moet sneller verduurzaamd. GroenLinks-raadslid Jasper Groen wil meer tempo maken in het aardgasvrij maken van wijken en buurten. Forum voor Democratie werkt daarentegen liever aan een beter leefklimaat voor de bewoners. “De zogenaamde energietransitie is een door big business gepushte hype”, meent raadslid Anton van Schijndel.