Stadgenoot wijzigt plannen voor Houthavens
Stadgenoot stapt af van de geplande ontwikkeling van Blok 0, het meest westelijke deel van de Houthaven in Amsterdam West. Het gebruikelijke voorverkooppercentage van 70% wordt voor dit omvangrijke complex in de huidige marktomstandigheden als onhaalbaar gezien. De woningvereniging wil nu een vergelijkbaar complex realiseren via een bijzondere vorm van particulier opdrachtgeverschap, door scheidend bestuurder Frank Bijdendijk als ‘democratische projectontwikkeling’ gedoopt.
Vastgoedontwikkelaar Synchroon en woningbouwvereniging Stadgenoot tekenden eind 2009 nog een overeenkomst voor de ontwikkeling van Blok 0. Het moest het startschot worden voor de nieuwbouw in de Houthaven, waarvan de eerste plannen teruggaan tot medio jaren tachtig. Het eerste bouwdeel, het noordelijke deel van Blok 0, moest over diverse bouwblokken driehonderd woningen, waarvan honderd sociale huurwoningen, en 10.000 m2 bedrijfsfuncties en parkeervoorzieningen gaan bevatten. De kop van het complex zou een gebouw van 40 meter hoog worden. Deze hoge wand dient tevens als geluidsbarrière voor de achtergelegen Minervahaven en is daarom noodzakelijk voor de verdere ontwikkeling van de Houthaven.
Het ontwerp van Blok 0 is al meer dan tien jaar oud, maar de bouw is door allerlei procedures jaren vertraagd. Het momentum is volgens Bijdendijk nu voorbij: “Het complex is een exponent van het oude denken. Neem de parkeergarage. Die verbindt alles aan elkaar. Die moet dus als eerste gebouwd maar is het laatste nodig. Die ligt daar dus maar de hele tijd maar te renten. Zo’n parkeergarage zou je nu aan het eind bouwen, als het nodig is.“
Volgens Bijdendijk is het niet meer mogelijk dergelijke complexen in één keer te realiseren. Wat Stadgenoot nu voorstelt is het complex vertikaal op te splitsen in een groot aantal kleinere kavels (bijvoorbeeld 20) die aan de ‘wandzijde’ 30 meter hoog zijn. Stadgenoot wil deze kavels, met een minimale grootte van 1250 vierkante meter, verkopen of veilen. Bijdendijk: “Iedereen mag daaraan meedoen: andere corporaties, woongroepen, hotels, zorginstellingen, collectieven, particulieren. Daartoe moet de functie bestemmingsvrij worden. We noemen dat ‘democratische projectontwikkeling’.”
Bijdendijk: “Onze boodschap is dat je in nieuwe omstandigheden anders moet opereren. Er is nog steeds geld zat in Nederland, maar niet bij de gemeente of bij ons. Wij zien voor ons zelf een nieuwe rol. Ten eerste plannen bedenken en als regisseur optreden. Maar daarnaast kunnen we kopers op allerlei manieren helpen: bij het ontwerp, bij de uitvoering. Maar het allerinteressantste: we kunnen ook mee-investeren. Stel dat een collectief 700 vierkante meter nodig heeft. Wij zouden dan de rest van het pand, de andere 550 vierkante meter, af kunnen nemen. Dat kan een heel gedifferentieerd stuk stad kunnen opleveren.”
In de komende NUL20 (24 september) staat een uitgebreid exit-interview met Frank Bijdendijk