Het scheiden van wonen en zorg in de AWBZ leidt tot toenemende financiële risico’s voor zowel ouderenzorginstellingen als woningcorporaties. Het ING Economisch Bureau verwacht dat de huidige omvang van 165.000 plaatsen in 2025 bijna gehalveerd zal zijn.
In de AWBZ zal een kerncapaciteit aanwezig blijven van iets meer dan 100.000 plaatsen.
Door de forse afbouw dreigt leegstand. Dit heeft ook effect op woningcorporaties omdat zij momenteel 50.000 van deze plaatsen verhuren en straks minder zeker zijn van hun huurinkomsten. ING stelt dat een krachtenbundeling van woningcorporaties en zorginstellingen noodzakelijk is voor een efficiënte herstructurering van de ouderenzorg. Dit vereist een gezamenlijk gedragen toekomstgerichte strategie. Dit staat in de Themavisie ‘Scheiden wonen en zorg in de AWBZ’ van het ING Economisch Bureau.
De intramurale verzorgingshuisvraag neemt af. Ook nemen de risico´s voor zorgvastgoedeigenaren toe vanwege een wijziging in de kapitaallastenvergoeding. Wat de beste strategie is om op deze veranderende marktomstandigheden in te spelen, is volgens de ING sterk afhankelijk van regionale omstandigheden en de samenstelling van de vastgoedportefeuille.
Niets doen is in ieder geval geen optie. Mogelijke strategieën zijn:
* het vergroten van de zorg voor zwaardere doelgroepen
* investeren in multi-inzetbare zorgappartementen
* herstructureren van de vastgoedportefeuille en uitbreiding van de thuiszorgcapaciteit
* zoeken naar alternatieve bestemming voor het vastgoed.
De keuze is volgens ING sterk afhankelijk van de uitgangspositie van de zorginstelling en moet vooral bijdragen aan meer flexibiliteit in de totale portefeuille.
Doordat steeds meer ouderen langer zelfstandig blijven wonen en de vergrijzing verder toeneemt, krijgen corporaties met een toenemende vraag naar seniorenwoningen te maken. Naar schatting moeten zij tot 2030 zeker 250.000 woningen aanpassen. Regionaal kunnen er grote verschillen optreden. ING: Zo zullen in de grote steden de verwachte investeringen kleiner zijn doordat daar de vergrijzing minder toeslaat en er al relatief veel beschikbare seniorenwoningen zijn. Buiten de grote steden zullen de benodigde investeringen hoger zijn omdat de situatie daar vaak precies omgekeerd is.
"Beschouw de veranderende marktomstandigheden als een gegeven, maak een grondige regio-analyse en zoek de samenwerking met de ketenpartners in de ouderenzorgsector pro actief op", aldus het advies van sectormanager ING Public Sector Ceel Elemans.