Image

Zaanstad wil in de periode tot 2040 met zo'n 15 tot 20.000 woningen groeien om in de woningbehoefte in de metropoolregio Amsterdam te voorzien én in te spelen in de vergrijzing van de stad zelf. Dat zegt Cees Tip, hoofd stedelijke ontwikkeling van de gemeente Zaanstad. Er zijn volgens hem locaties voldoende zonder ‘de velden’, de veenweidegebieden te bebouwen. Maar de meeste plekken zijn wel ingewikkeld, vanwege bodemvervuiling of de aanwezigheid van industrie.

"Voor ons was het een verrassing dat er voldoende ruimte is om de gemeente de komende 25 jaar met nog bijna een derde te laten groeien", zei Tip bij een NUL20-debatavond in Zaanstad. Het huidige Zaanstad kent 63.000 woningen "Zo zijn er grote bedrijventerreinen die langzamerhand verlaten worden, zoals de Achtersluispolder. Een kwart van het terrein staat leeg. De eigenaren in het gebied willen inmiddels wel bewegen." Hij ziet daar al een nieuwe bloeiende entree van Zaandam voor zich. Hij verwacht dat ook langs de Zaan meer bedrijvigheid gaat vertrekken." Daar komen volgens hem tal van mogelijkheden, ook voor hoogbouw. Hij wil de karakteristieke Zaanse mozaïek van woningen en bedrijven behouden, maar wel met kwaliteit verdichten. "We hebben al genoeg gerommeld in deze streek." De bestaande bakstenen 'kathedralen uit de voedselindustrie' kunnen daar een prachtig onderdeel van worden.

Grijze golf

Zaanstad wacht volgens Tip een grijze golf. Maar het is volgens Friso de Zeeuw, praktijkhoogleraar gebiedsontwikkeling/ directeur nieuwe markten BPD, een vergissing dat dit een stormloop op andere woningen zal opleveren. "Mensen willen zo lang mogelijk in hun eigen huis blijven wonen; dat is ook het Rijksbeleid. Het is dus vooral een kwestie van woningen aanpassen. En als senioren uiteindelijk willen of moeten verhuizen, dan uitsluitend in de eigen buurt." Op kleine schaal zou volgens hem ruimte moeten worden gevonden voor de bouw van seniorenappartementen.
De Zeeuw waarschuwt voor een overdaad aan appartementen."Het grote voordeel van Zaanstad is dat het dicht bij Amsterdam ligt. Verhuizers zijn vooral jongeren in de fase van gezinsvorming. En ook een ‘hipster’ wil uiteindelijk een huis met een tuin. Dat geldt voor 70 procent van de huishoudens. Die grondgebonden woningen moet Zaandam dus bouwen."
Syntrus Achmea wil volgens Peter Appeljan, directeur Woningbeleggingen, wel in Zaanstad beleggen. "We zien behoefte aan een meer stedelijke invulling, maar ook aan grondgebonden woningen. In beide kunnen we in de prijscategorie tot duizend euro voorzien."

Keuzes maken

Woningcorporatie Parteon ziet volgens bestuurder Cees van Boven primair een opgave in het verbeteren van de bestaande sociale woningvoorraad. Maar Parteon wil jaarlijks ook 1 à 2 procent van de woningportefeuille verversen door verkoop en sloop/nieuwbouw. Hij pleit voor gezamenlijk optreden. “Gemeente, beleggers, commerciële ontwikkelaars en corporaties moeten samen een ontwikkelstrategie bepalen. Starten in de Achtersluispolder lijkt me knap moeilijk. Laten we dan eerst afwachten hoe Amsterdam zich in Noord ontwikkelt. Er zijn eenvoudiger locaties zoals Westzanerwerf, maar ik zie wel weer belangstelling van beleggers voor dit gebied."
Volgens wethouder Jeroen Olthof (Wonen) zal er een punt komen waarop de gemeente een keuze moet maken. “We zullen open kaart moeten spelen. De uitbreiding van de stad zal ons soms geld kosten." De Zeeuw meent dat alles af hangt van de kosten van de verwerving van de grond. “In het verleden hebben gemeenten daar te veel voor betaald. Dat kan niet meer. De provincie Noord-Holland moet daarover ook meedenken. En beleggers zullen meer risico moeten willen lopen; die zullen ontwikkelingen op de middellange termijn vooruit moeten financieren."