Maatregelen om woningproductie te versnellen

• Er is 100 miljoen euro jaarlijks gereserveerd tot en met 2030, 1 miljard euro in totaal, voor bronmaatregelen om een drempelwaarde of partiële vrijstelling voor de bouw in te kunnen voeren als onderdeel van de stikstofaanpak.
• Het Rijk grijpt actiever in door voor de Woningbouwimpuls extra middelen in te zetten en middelen naar voren te halen. In 2021 is 450 miljoen euro beschikbaar. Vorig jaar werd voor de Woningbouwimpuls 1 miljard euro beschikbaar gesteld. Die subsidie is bedoeld om onrendabele woningbouwprojecten vlot te trekken. Onlangs stelde minister Ollongren de eerste tranche van de Woningbouwimpuls beschikbaar, een bedrag van 290 miljoen voor de bouw van 51.000 woningen. De komende jaren halen de ministeries van BZK en Infrastructuur en Waterstaat (IenW) samen investeringen van circa 1,5 miljard euro naar voren. Voor een versnelling van de woningbouwimpuls komt daardoor in 2021 in totaal 150 miljoen euro extra beschikbaar, waarvan 50 van het ministerie van BZK.
• Meer regie: de besluitvorming over 14 grote woningbouwlocaties wordt versneld en met gemeenten en provincies worden duidelijke afspraken gemaakt over het aantal te bouwen woningen. In de Metropool Regio Amsterdam (MRA) zou het kunnen gaan om locaties in Almere (Pampus), Zaanstad (Achtersluispolder), Hoofddorp (stationsgebied) en Amsterdam (Haven-stad en Amstel III). Om welke gebieden het precies gaat, is nog onduidelijk. Samen met betrokken overheden en private partijen worden business cases en andere plannen uitgewerkt om de komende maanden bestuurlijke afspraken te maken. 
• Er komt 20 miljoen euro extra beschikbaar voor de flexpools van deskundigen, waardoor gemeenten sneller plannen kunnen ontwikkelen. 
• De eerste stappen om een actief grondbeleid te voeren en een Rijksontwikkelbedrijf op te zetten worden gezet.
• Er komt 20 miljoen extra euro beschikbaar voor de transformatie van winkels en kantoren tot woningen. Dit moet ongeveer 9.000 woningen opleveren. Door de coronacrisis komen er meer winkel- en horecapanden beschikbaar. 
• Woningcorporaties krijgen aftrek van de verhuurderheffing voor de bouw van 150.000 woningen. Daarover zijn afspraken gemaakt met de VNG en Aedes. De partijen koersen op een minimale bouwproductie van 25.000 woningen per jaar, binnen twee jaar te realiseren. Daarvoor wordt nog dit jaar een gezamenlijke taskforce opgericht.
• Woningcorporaties krijgen meer ruimte om middenhuur woningen te realiseren. De marktverkenning wordt tijdelijk buiten werking gesteld. 
• Ontwikkelaars krijgen nog niet de gevraagde 'Doorbouwgarantieregeling' voor koopwoningen, maar de plannen worden zover uitgewerkt dat een regeling kan worden ingezet als dat nodig mocht zijn.
• Woningcorporaties gaan de komende twee jaar 10.000 tijdelijke woningen bouwen. Deze woningen worden vrijgesteld van verhuurderheffing.
• Voor het verduurzamen van de gebouwde omgeving komt er extra 75 miljoen euro beschikbaar.

(zie: Minister Ollongren: ‘De bouw moet door blijven bouwen’)

Overdrachtsbelasting

Kopers tot 35 jaar hoeven eenmalig geen overdrachtsbelasting te betalen. De belasting voor andere kopers die de woning zelf gaan bewonen blijft op 2 procent, voor anderen die de woning niet als hoofdverblijf gaan gebruiken wordt de belasting verhoogd naar 8 procent. Starters krijgen daardoor een betere positie ten opzichte van beleggers. De vrijstelling van overdrachtsbelasting is persoonlijk. Bij een stel: degene van 35 jaar of ouder betaalt 2 procent, de koper jonger dan 35 jaar betaalt geen overdrachtsbelasting over zijn of haar deel.

Verduurzaming

In 2021 tot 2023 komt er jaarlijks 15 miljoen euro extra aan subsidie beschikbaar voor woningeigenaren die de woning verduurzamen. Dat is bovenop het beschikbare budget van 100 miljoen euro per jaar (ISDE). Eigenaar-bewoners kunnen vanaf 2021 subsidie krijgen voor aansluiting op het warmtenet. Ook komt er 30 miljoen euro extra beschikbaar voor consortia waarin bedrijfsleven en kennisinstellingen samenwerken aan innovatieve projecten voor een CO2-vrije gebouwde omgeving in 2050.

Huurverlaging

In 2021 worden de huren van dure scheefwoners verlaagd. In totaal gaat het om naar schatting 260.000 huurders. Het gaat om een eenmalige huurverlaging tot de eerste zogenoemde aftoppingsgrens. Gemiddeld komt de huurverlaging neer op 40 euro per maand per huishouden. Corporaties krijgen ter compensatie 200 miljoen euro korting op de verhuurderheffing. 

(Zie uitgebreider nieuwsbericht: Huurverlaging voor dure scheefwoners)

Reacties 

Aedes-voorzitter Martin van Rijn verwelkomt de meeste maatregelen om de woningbouw de versnellen, maar stelt vast het blijft ontbreken aan structurele oplossingen voor 'goede volkshuisvesting. Daarvoor moet het kabinet "het mes zetten in de oplopende belastingen voor corporaties. Die belangrijke opdracht blijft liggen voor het volgende kabinet”, aldus Van Rijn. (Zie hier zijn reactie op de NUL20 site.)

De Woonbond laat zich in vergelijkbare termen uit: "Het kabinet gaat door op de doodlopende weg van het belasten van sociale huur." De Woonbond betreurt het verder dat niets wordt gedaan aan de onbetaalbare huren in de commerciële huursector. 

De Amsterdamse wethouder Laurens Ivens (Wonen) is net als Van Rijn tevreden met de verlaging van de lasten van corporaties en de bestuurlijke afspraken om meer nieuwe sociale huurwoningen te bouwen. Maar een echt medicijn om de problemen op de oververhitte  Amsterdamse woningmarkt het hoofd te bieden, ontbreekt in de aanpak van het kabinet. "Dit kabinet erkent eindelijk de problemen, maar de echte daden ontbreken."