Zaanstad wil 1.000 woningen per jaar te bouwen, waarvan 300 sociale huur en 100 betaalbare huur- en koopwoningen voor middeninkomens. Maar op dit moment blijft het aanbod van sociale en betaalbare woningen (huur en koop) achter bij de planning van nieuwe projecten. "We gaan harder sturen op de woonprogrammering bij nieuwe projecten," aldus wethouder Songül Mutluer (Wonen en Bouwen). "We staan voor een grote opgave, helemaal als het gaat om woningen voor jongeren, startende gezinnen en ouderen. Om hier op te sturen, heeft de gemeente uitgangspunten opgesteld om samen met ontwikkelaars en corporaties sneller te kunnen voldoen aan de vraag van alle Zaanse woningzoekenden."
De gemeente gaat de projectontwikkelaars in een vroeger stadium van de plannenmakerij aanspreken. Daartoe zijn alle aankomende woningbouwprojecten geïnventariseerd. Wethouder Hans Krieger (Ruimtelijke Ordening): "Om later in het traject te moeten interveniëren in de woonprogrammering levert in de praktijk vaak vertraging op. Het is in ieders belang als de verwachtingen aan de voorkant helder en reëel zijn."
Een van de uitgangspunten is dat bij elk woningbouwproject van enig formaat 30 procent sociale huur moet worden opgenomen. Voor middeldure huur gelden geen percentages, maar wel een aanvangshuur tussen 720 en 971 euro (prijspeil 2019) en een maximale jaarlijkse huurstijging van 1 procent boven inflatie. Daarbij gelden bovendien minimale woonoppervlaktes tussen 50 en 70 m2. Daarnaast gaat de gemeente ook inzetten op meer betaalbare koop, onder andere met BKZ-woningen (Betaalbare Koopwoningen Zaanstad).
Het college mikt er op dat de nieuwe uitgangspunten zijn verwerkt in woningbouwprojecten die vanaf volgend jaar van start.
Vooralsnog zou de nieuwe methode al een groeiende plancapaciteit opgeleverd van 2.200 sociale huurwoningen naar zo'n 2.750 sociale huurwoningen, mede dankzij tijdige onderhandelingen bij de nieuwe projecten de Zaanse Helden (161 sociale huurwoningen), de Tijdgeest (229 middeldure huur), de Houthavenkade (197 sociale huur en 126 middeldure huur) en Meneba (194 sociale huur en 21 BKZ-woningen).
De uitgangspunten voor de woonprogrammering zullen worden opgenomen in de actualisatie van de woonvisie en uitvoeringsagenda 2020 - 2024. De verwachting is dat de raad voor het zomerreces hier een besluit over neemt.