Werkgroep bepleit radicale wijzigingen huizenmarkt
Het beperken van de hypotheekrenteaftrek en hogere huren in gewilde gebieden zijn kernpunten uit het rapport Brede Heroverwegingen van de werkgroep Wonen. De renteaftrekbeperkingen kunnen in 2015 3 miljard en 6,5 miljard in 2020 opleveren. Er is ook een voorstel om de overdrachtsbelasting om te zetten in een belasting op bezit. De werkgroep bepleit voor geleidelijke invoering om de huizenmarkt niet te verstoren en bewoners te laten wennen.
De werkgroep schetst vijf varianten om de subsidiestromen in de woningmarkt te verminderen. Uitgangspunt bij de hypotheekrente is dat aflossingsvrije hypotheken worden ontmoedigd. De aftrek zou maximaal die van een annuïteithypotheek zijn. Er wordt bovendien een maximum aftrekpercentage van 42 en een aftrekbare schuld van maximaal 500.000 euro voorgesteld.
De werkgroep stelt voor de huurprijzen meer in lijn te brengen met de gewildheid van de woning. Subsidies op de huurmarkt moeten zich meer op de lage inkomens richten. Een gereguleerde huur lager dan de marktprijs wordt in dit verband ook als een vorm van indirecte subsidie gezien. De werkgroep wil de mogelijkheid scheppen sociale huren in gewilde gebieden hoger te laten uitkomen dan huren in minder aantrekkelijke wijken. De voorgestelde methodiek daartoe is de WOZ-waarde voor een wijk of regio als locatiefactor op te nemen in het puntenstelsel: ‘verhoog de huren voor hogere inkomens, zeker in schaarstegebieden’. Op deze wijze kan ook scheefwonen worden tegengegaan. De werkgroep waarschuwt zelf al voor de risico’s van deze aanpak: “Wanneer de huur meer in overeenstemming komt met de gewildheid van de woning, kan inkomenssegregatie in wijken toenemen. Naarmate woonsubsidies zich meer richten op de lagere inkomens, nemen de armoedeval, de marginale druk en het risico op inkomenssegregatie toe.”
Om de hogere inkomsten via de verhuurder ten goede te laten komen aan de schatkist, wordt invoering van een ‘bezitsbelasting’, eventueel specifiek gericht op corporaties, bepleit. De overdrachtsbelasting wil de werkgroep op termijn uitfaseren.