Landelijke spreiding van de opvang van asielzoekers zorgt ervoor dat de provincie Noord-Holland voor eind dit jaar bijna vijf keer zoveel opvangplekken moet bieden. Het aantal plekken voor asielzoekers moet groeien van 2.300 nu naar 11.000 in 2024, zo blijkt uit een brief van staatsecretaris Van der Burg van asielzaken aan provincies en gemeenten. De gemeente Amsterdam is alleen al goed voor circa 3.300 opvangplaatsen.
Alle gemeenten moeten op basis van de voorgenomen spreidingswet naar rato opvangplaatsen realiseren. Arthur van Dijk, Commissaris van de Koning in Noord-Holland vindt die verdeelsleutel arbitrair. “De verschillen tussen provincies zijn groot. Als de spreidingswet ingaat dan moet iedere provincie naar rato van het aantal inwoners opvang bieden aan asielzoekers. Drukbevolkte provincies hebben daardoor automatisch een grote opgave, terwijl daar al veel mensen dicht op elkaar wonen en de woningnood hoog is. Dit maakt de verdeelsleutel arbitrair. Je zou ook kunnen zeggen dat er in minder bevolkte gebieden juist meer ruimte is voor asielzoekers.”
Hij kan zich een verdeling voorstellen waarbij niet alleen inwoneraantal leidend is, maar wil in tijden van crisis niet de spelregels ter discussie stellen. “De opgave is groot en ingewikkeld, maar dat geldt voor heel Nederland. Iedereen zal hieraan moeten bijdragen, zo ook de provincie Noord-Holland samen met de Noord-Hollandse gemeenten en de betreffende Veiligheidsregio’s. En daar gaan we dan ook voor.” De provincie vertrouwt daarbij op de medewerking van de gemeenten. “We gaan in eerste instantie niet uit van dwang”, aldus Van Dijk. Vanuit de Provinciale Regietafel Asiel (PRT) helpt Noord-Holland mee aan een evenredige verdeling over de verschillende regio’s.
Amsterdam moet in korte tijd circa 3.300 permanente opvangplekken realiseren. Verantwoordelijk wethouder Rutger Groot Wassink wijst erop dat de spreidingswet nog niet van kracht is. “We zien de noodzaak van de wet, maar hebben wel zorgen over de effectiviteit van het voorliggende voorstel.” Op dit moment vangt Amsterdam al meer dan 3.000 asielzoekers en statushouders op. “We wachten de spreidingswet af en zullen dan zorgen dat wij aan onze doelstelling voldoen”, zo verklaart de wethouder desgevraagd.
Het Centraal Orgaan opvang asielzoekers werkt al aan nieuwe opvanglocaties in Amsterdam. Kortgeleden zijn de gebouwen van een voormalige jeugdinrichting in Amsterdam-Zuidoost aangekocht. Ook is het COA in gesprek met de gemeente over de herontwikkeling van het leegstaande kantoorgebouw Einstein (14.000 m2) aan de Kabelweg tot een asielzoekerscentrum.