Bij het PakhuisNUL20-debat over tijdelijke verhuur raakten de gemoederen maandagavond flink verhit. Wethouder Eric van der Burg (Ruimtelijke Ordening en Grondzaken) kwam in aanvaring met een actiegroep die in de Kolenkitbuurt strijdt tegen tijdelijke huurcontracten. Onderwerp van het debat was nieuwe wetgeving die meer tijdelijke huur mogelijk maakt.
Met de wet Doorstroming Huurmarkt en de initiatiefwet Schouten worden de mogelijkheden voor tijdelijke huurcontracten verder verruimd. Goed voor de doorstroming zegt de ene partij, een uitholling van het huurrecht zegt de andere. De initiatiefwet van Carola Schouten (ChristenUnie) introduceert het Jongerencontract, een variant op het campuscontract waarbij jongeren tussen de 18 en 28 jaar een tijdelijk huurcontract van vijf jaar krijgen aangeboden voor een sociale huurwoning. In schrijnende gevallen kan dit nog worden verlengd met twee jaar. Gedurende de huurperiode blijven jongeren inschrijfduur opbouwen. De Amsterdamse corporatie Stadgenoot is min of meer de geestelijke vader van de wet. Bestuurder Marien de Langen: "Jongeren hebben nu weinig kans op de Amsterdamse sociale huurmarkt. Daarom heeft Stadgenoot het initiatief genomen tot de pilot starterscontracten. Dat is nu bestendigd in de Wet Schouten. Met deze wet worden de kansen voor jonge starters op een woning vergroot én komt er meer doorstroming. Gezien ons woningaanbod verwacht ik dat we op termijn zo'n 30 procent via een tijdelijk contract gaan verhuren.”
De Huurdersvereniging Amsterdam heeft begrip voor deze aanpak in de Amsterdamse situatie, hoewel het volgens voorzitter Winnie Terra de huurbescherming verder uitholt: "Het Jongerencontract is een schaarsteoplossing. Wij zien ook dat jongeren nu in Amsterdam totaal niet aan de bak in de sociale huursector. Daar wil je iets voor doen. Een goed punt in de initiatiefwet Schouten is dat je inschrijfduur blijft opbouwen. En in Amsterdam voorzien we in een vangnet met een verlengmogelijkheid van vijf jaar in plaats van twee."
Landelijke huurdersorganisaties als de Woonbond en de Bond voor Precaire woonvormen staan er geharnaster in. Abel Heijkamp van de BPW is fel tegenstander van elke flexibilisering van het huren: "De bestaande problemen met tijdelijke verhuur zijn nu al heel groot. Steeds meer huurders komen buiten het sociale systeem van de huurbescherming te staan zonder sociale huisvestingsrechten. Dit leidt tot groeiende woononzekerheid onder grote groepen huurders. Voor jongeren is er nu al vaak geen keuze meer. Naast baanonzekerheid krijgen vooral jonge mensen steeds vaker ook te maken met woononzekerheid. Het is flex wonen of niet wonen."
Huisuitzetting
Tijdelijke huurcontracten leiden regelmatig tot huisuitzettingen. Dat dreigt voor Nathalie en haar dochtertje, vertelde ze in Pakhuis de Zwijger. Een paar jaar geleden verhuisde ze van een sociale huurwoning in Almere naar een tijdelijke renovatiewoning in de Kolenkitbuurt. Nu dreigt ze uit haar huis te worden gezet door woningcorporatie Rochdale. Volgens haar zijn er nog tientallen moeders in een vergelijkbare situatie. De Kolenkitgroep steunt haar en strijdt tegen tijdelijke huurcontracten.
Van der Burg verzette zich heftig tegen het standpunt dat tijdelijke verhuur leidt tot rechteloosheid. ‘Hoewel ik het heel naar vind voor deze mevrouw, heeft ze er bewust voor gekozen haar vaste huurcontract in Almere op te geven voor een tijdelijk contract. Dus ze wist dat ze er vroeg of laat uit moest.’
Heijkamp: "Eerst pakt de politiek rechten van huurders af en maakt contracten tijdelijk. Dan roept ze "eigen schuld" bij huisuitzettingen. Terwijl er wachtlijsten van rond de 15 jaar zijn in Amsterdam blijft men tijdelijk wonen framen als bewuste "eigen keuze". Dit terwijl de politiek de wachtlijsten niet oplost en sociale huur inkrimpt."
HA en BPV zijn beide mordicus tegen de nieuwe tijdelijke tweejaarscontracten die minister Blok wil introduceren. De Langen wees er op dat dit specifiek voor de particuliere huurmarkt is. En voorzover de wet het al niet blokkeert: Stadgenoot zal geen gebruik gaan maken van die contracten.
De komende weken worden beide wetsvoorstellen in de Eerste Kamer behandeld.
Zie ook:
Verslag debat op de site van de Woonbond: Verhit debat in Amsterdam over tijdelijke huur (23-02-2016)
Nieuwe wetgeving zorgt voor meer tijdelijke huur (NUL20, nr.85 voorpublicatie; hierin komen Heijkamp, De Langen en Terra uitgebreider aan het woord)
Videostream van hele PakhuisNUL20 avond op 22 februari