update 10 september 14.30 uur
De Zaanse sociale woningvoorraad moet de komende jaren nominaal op hetzelfde niveau blijven, zo blijkt uit de nieuwe gemeentelijke woonvisie. Parteon, ZVH, Rochdale, Eigen Haard en Wormer Wonen mogen alleen woningen verkopen dan wel liberaliseren, als zij in gelijke mate nieuwe woningen aan Zaanstad toevoegen. Het is aan de corporaties om daarover tot onderlinge afstemming te komen.
Zaanstad telt circa 27.000 sociale huurwoningen en 2500 sociale koopwoningen. “Deze voorraad is voldoende gezien ons huidige aantal huishoudens met een inkomen tot 38.000 euro. Feitelijk is nog sprake van een kleine overmaat,” zo zegt PvdA-wethouder Jeroen Olthof. Krimp moet volgens hem nadrukkelijk worden voorkomen; juist vanwege de toenemende druk op de regio. “De regio is populair. Het aantal huishoudens dat in de Amsterdam Metropool onderdak zoek stijgt sterk. Daarmee stijgt ook de vraag naar sociale huurwoningen.”
Tegelijkertijd is de doorstroming zwaar onvoldoende. Te veel sociale huurwoningen worden bewoond door mensen met een te hoog inkomen. Olthof wil het gebruik van tijdelijke huurcontracten drastisch uitbreiden. “Corporaties moeten echt meer ruimte krijgen voor het gebruik van tijdelijke huurcontracten. Als iemand aan het begin van zijn loopbaan staat en nog niet zoveel verdient, dan is het niet meer dan redelijk om een sociale huurwoning te betrekken. Maar na zes of zeven jaar heeft hij wellicht een veel beter perspectief. Dan zou iemand moeten verhuizen, dan wel een huur moeten betalen die bij zijn inkomen past.” Om dan te kunnen verhuizen, moet in de Zaanstreek de differentiatie in het woningaanbod worden verbeterd. Olthof streeft naar een nieuwbouwproductie van gemiddeld zeshonderd woningen per jaar. Een dergelijk aantal was voor de economische crisis niet ongebruikelijk. De uitbreiding is afhankelijk van de samenstelling van de wijk. “Wij streven in onze wijken – we hanteren daarbij de indeling die we voor de sociale wijkteams hanteren- naar minimaal 15 tot maximaal vijftig procent sociale huur. De totale voorraad moet heel gemengd zijn: van betaalbare sociale en vrije sector huurwoningen tot middeldure of dure koopwoningen. Dan kunnen mensen in hun eigen wijk wooncarrière maken.”
Hij verwijst naar het dorp Westzaan. “Een oudere inwoonster met een hypotheekvrije woning maar wel met een laag inkomen, zou graag naar een meer geschikte woning verhuizen. Zij wil in het dorp blijven. Om dat te kunnen realiseren, moeten we in Westzaan nieuwe sociale huurwoningen bouwen. Maar in andere wijken kan de uitbreidingsbehoefte weer heel anders zijn. In de Rosmolenwijk of Poelenburg hebben we juist behoefte aan meer vrijesectorhuur.” Ontwikkelaars en beleggers willen ook boven het Noordzeekanaal wel investeren, meent Olthof.
Corporaties hebben zo hun bedenkingen bij de nieuwe woonvisie “Samen verder met Zaans Mozaiek” en het bijbehorende uitvoeringsprogramma. Afnemende woningverkopen en een rem op liberalisatie bedreigen de investeringen in de verbetering van de bestaande voorraad. Olthof deelt die vrees niet. “Al op korte termijn kunnen we sociale huur toevoegen. In Inverdan. In Saendelft. Dat gaat om een paar honderd woningen. De corporaties mogen vervolgens evenveel woningen afstoten. Ik ga alleen niet de precieze invulling voorschrijven, dat moeten de corporaties onderling uitzoeken,” aldus de wethouder.
De vijf betrokken corporaties - Wormer Wonen heeft sinds kort ook een positie in Zaanstad- zullen voor de zomer van 2016 een gezamenlijk voorstel aan de gemeente doen, zo verwacht Frank van Dooren, directeur van ZVH. "We zitten met elkaar op dezelfde lijn en zien goede mogelijkheden om aan de wens van de gemeente tegemoet te komen. Ieder pakt zijn aandeel. Parteon bijvoorbeeld heeft sterkere schouders dan ZVH. Wormer Wonen zou wel eens de corporatie kunnen zijn die in Zaanstad de grootste toevoeging realiseert." Van woningverkopen zal wel sprake moeten blijven, vindt Van Dooren. "We moeten ons bezit altijd in bepaalde mate kunnen transformeren, anders krijgen we op enig moment te maken met een verouderde woningvoorraad."
Begrenzing van het verkoopvolume hoeft voor het investeringsvolume van zijn eigen corporatie niet heel slecht uit te pakken. "Over tien jaar wil ZVH minimaal over vijfduizend goede, en betaalbare woningen beschikken. De benodigde investeringen in verbetering van onze voorraad kunnen we betalen door de verkoop van vrije sector huurwoningen. We beschikken nog over een portefeuille van vierhonderd woningen. Die brengen we in een weloverwogen tempo naar de markt," aldus Van Dooren. [BP]