Update 14 februari 2013
Corporaties reageren teleurgesteld op het woningmarktakkoord van minister Blok met D66, ChristenUnie en SGP. Het kabinet voorkomt niet dat de nieuwbouwinvesteringen van corporaties fors zullen afnemen, zo verwacht de Amsterdamse Federatie van Woningcorporaties.
"Op het oude Regeerakkoord zijn wat pleisters geplakt. De scherpste kantjes zijn eraf, maar het blijven magere jaren", zo zegt AFWC-directeur Hans van Harten. "Er wordt door de politiek te luchtig gedaan over het mogelijke effect van dit akkoord. De verhuurderheffing gaat weliswaar wat omlaag, maar de extra huurinkomsten dalen eveneens. We schieten er dus niet zoveel mee op. De lage bouwproductie zal er niet mee veranderen."
Van Harten ziet ook positieve kanten aan het akkoord. Starters op de koopwoningmarkt krijgen wat meer lucht. Het woningwaarderingstelsel blijft voorlopig bestaan. Corporaties kunnen een jaar lang profiteren van het lage BTW-tarief voor renovatie en onderhoud. En de mogelijkheden voor verkoop van woningen aan beleggers worden versoepeld. Van een deel van de voorgenomen maatregelen, het kabinet kiest bijvoorbeeld op termijn voor een huursombenadering, is nog niet te voorzien wat ze in de praktijk betekenen.
"Het woningmarktakkoord helpt de corporaties nagenoeg niks", zegt Gerard Anderiesen, bestuurder van Stadgenoot. "De verhuurderheffing wordt wel een beetje verlaagd, maar er blijft sprake van een draconische maatregel. We verliezen een groot deel van onze investeringsruimte. " Anderiesen ziet brood in een gang naar de rechter om de verhuurderheffing alsnog van tafel te krijgen. Aedes heeft een procedure in voorbereiding. "De verhuurderheffing is niet meer dan een ordinaire belastingmaatregel. Minister Blok heeft dat de laatste tijd ook gewoon gezegd; de overheid wil meer geld binnenhalen. Dat betekent dat een specifieke groep ondernemingen buitenproportioneel wordt getroffen. Dat is meer dan onredelijk. Aedes moet daarover het juridische gevecht aangaan."
Ook volgens Ymere biedt het woonakkoord geen soelaas voor het aanpakken van de problemen op de woningmarkt. De Amsterdamse corporatie verwijt de gelegenheidscoalitie de adviezen van de vakwereld onvoldoende ter harte te nemen. “De benodigde integrale aanpak van de woningmarkt wordt wederom doorgeschoven en wat resteert is een aanpassing van het regeerakkoord gekoppeld aan de constatering van de betrokken politici dat het beleid voor de consumenten eindelijk voor lange tijd helder is,” aldus de corporatie.
Ymere verwacht dat nadere aanpassingen noodzakelijk blijken. “Het is zeer de vraag of consumenten op basis van het akkoord anders gaan handelen. Slechts de starters op de koopmarkt wordt wat ruimte geboden”. Belangrijkste knelpunt blijft de enorme verhuurdersheffing. Ymere voorziet een reductie van het eigen investeringsprogramma met 60 procent. “De bouwsector zal verder onderuit gaan. En er wordt geen kwalitatief alternatief geboden voor de huurders die met forse huurverhogingen binnen de bestaande voorraad worden geconfronteerd.”
Andere partijen reageren gematigd positief. "Het akkoord is in lijn met onze wens om duidelijkheid en stimulansen voor de bouw. Dat is dus positief. De pijn wordt hierdoor verzacht", aldus Elco Brinkman, voorzitter van Bouwend Nederland. "Wat de woningcorporaties betreft moet het CFV nu snel de consequenties van dit pakket doorrekenen, zodat veel corporatieleningen in ieder geval weer snel geborgd worden en de meerderheid van stopgezette projecten weer snel verder kunnen."
De vereniging van projectontwikkelaars NEPROM vindt de verbeteringen voor de huurmarkt te beperkt. "De verhuurdersheffing is in het woonakkoord slechts bescheiden bijgesteld en zal bij corporaties en bij particuliere beleggers tot een blijvend forse beperking van de investeringen leiden", meldt de branchevereniging.
De Amsterdamse wethouder Freek Ossel (PvdA) is evenmin zonder zorgen. "Ik ben blij dat het kabinet de verhoging van de huren matigt. Ook is het positief dat de regels voor hypotheken worden versoepeld. Maar of corporaties door het akkoord meer kunnen investeren, dat zal nog moeten blijken."