Amsterdam tempert zelfbouwambities en zet streep door onrealistische doelstellingen

Het Amsterdamse college tempert zijn zelfbouwambities. Het college trekt de eerdere doelstelling in om 600 zelfbouwwoningen per jaar, waarvan 350 voor wooncoöperaties, te realiseren. Dat aantal is trouwens de afgelopen jaren nimmer gehaald. Het gemeentelijke Team Zelfbouw wordt verkleind en vanaf dit jaar is de post zelfbouw uit de begroting geschrapt. Binnen deze mogelijkheden geeft de gemeente prioriteit aan collectieve vormen van zelfbouw zoals wooncoöperaties. Voor de realisatie daarvan wordt gezocht naar samenwerking met woningcorporaties en andere ontwikkelaars.

In zijn toelichting aan de raad stuurt wethouder Reinier van Dantzig een gemengde boodschap. Enerzijds zegt hij grote waarde toe te kennen aan zeggenschap over het wonen door bewoners, wat bij zelfbouw de kern is. En ook erkent hij de meerwaarde van de vele zelfbouwinitiatieven in Amsterdam. Maar toch worden de mogelijkheden voor individuele zelfbouwers en bouwgroepen de komende jaren geminimaliseerd hoewel de vraag naar zelfbouwkavels nog steeds groot is. De schaarste aan locaties en de keuze voor betaalbaar wonen maakt volgens het college 'prioritering' noodzakelijk. Het college wil zich vooral nog inspannen voor zelfbouw door wooncoöperaties, omdat die zich richten op het betaalbare segment. De ambtelijke inzet daarvan moet voortaan worden gefinancierd uit de middelen voor gebiedsontwikkeling en de reguliere apparaatskosten van Grond & Ontwikkeling.

Voor Collectief Particulier Opdrachtgeverschap (CPO) en Mede Opdrachtgeverschap (MO) blijven er in Amsterdam beperkte mogelijkheden als onderdeel van de 20 procent vrijesectorbouw. Voor individuele zelfbouwers en kleine collectieven ('Samen in het klein') komen er nog maar weinig nieuwe plekken beschikbaar. Dat aanbod was de afgelopen jaren overigens al flink afgenomen.

Wooncoöperaties

De inzet op wooncoöperaties wordt gecontinueerd, aldus Van Dantzig in zijn brief. Maar juist in dat segment blijkt het steeds lastiger om projecten van de grond te trekken, zo bleek ook uit de brandbrief van het initiatief De Nieuwe Meent. Deze wooncoöperatie krijgt na jaren voorbereiding de financiering niet rond. De wethouder zegt in zijn brief toe de huidige stimuleringslening voor wooncoöperaties aan te willen passen aan de gewijzigde marktomstandigheden. Wachtend op een evaluatie worden er geen nieuwe kavels aangeboden, in ieder geval tot de zomer. De afgelopen jaren zijn er zes kavels uitgegeven aan wooncoöperaties, waarvan de bouw van twee is gestart: De Warren (foto) en Bajesdorp.

Het realiseren van een woongebouw door een coöperatie van toekomstige bewoners blijkt in Amsterdam razend ingewikkeld, zeker in combinatie met de strenge inkomenseisen. Van Dantzig wil daarom een ander pad inslaan. Hij zoekt samenwerking met institutionele beleggers, ontwikkelaars en woningcorporaties om complexen voor wooncoöperaties te financieren en te ontwikkelen. In Amsterdam zijn Akropolis op Zeeburgereiland en het toekomstige Bajesdorp daar voorbeelden van.

Gemeentelijk aanbod aan zelfbouwwoningen