Directeur Jacques Thielen toont zich zeer verheugd met de Gouden Bouwsteen: “Het is toch wel heel bijzonder dat de kleinste corporatie de meeste woningen oplevert”.  Maar Far West is dan ook een “ontwikkelende woningcorporatie”, in 2000 opgericht om de stedelijke vernieuwing in de Westelijke Tuinsteden tot stand te brengen. Woningcorporaties De Key, Stadgenoot en Rochdale hebben hiervoor hun portefeuille in deze naoorlogse wijken tijdelijk overgedragen aan Far West. Dat zijn zo’n 11.000 woningen. Daarvan werden er vanaf 2006 zo’n 1250 gesloopt, 458 gerenoveerd en 377 ‘vernieuwbouwd’. Inmiddels heeft Far West 1041 nieuwe woningen opgeleverd, waarvan de bulk (765) in 2009.

Volgens het oorspronkelijke investeringsprogramma zou Far West deze aantallen opleveringen nog enkele keren herhalen, maar de crisis gooit roet in het eten. Thielen: “We hebben ons investeringsprogramma voor 2010 danig moeten beperken, tot wel minder dan de helft. Wij bouwden altijd op voorraad. Dat ging uitstekend tot vorig jaar, maar we dreigen nu projecten op te leveren waarvan flinke aantallen woningen nog niet verkocht zijn. Dat legt een enorm beslag op onze middelen. We worden nu afhankelijk van de voorverkoop. Dat is lastig, zeker in herstructureringswijken. In barre tijden zijn deze gebieden extra kwetsbaar. Dat kan er toe leiden dat we in 2010 pas op de plaats maken en praktisch alleen met de huurwoningen starten die we hebben voorzien. Als je bouwt en niet verkoopt, loop je enorme risico’s. Bovendien zijn we met handen en voeten gebonden aan de financieringseisen van het WSW (=Waarborgfonds Sociale Woningbouw).”

Betekent dit dat de tegenstanders van sloop zoals in Slotermeer de wind in de rug krijgen?
Thielen: “We zitten daar met een enorm probleem. Wij zijn ervan overtuigd dat het sloop/nieuwbouwprogramma voor Slotermeer Zuid en Noord op termijn het beste is voor die wijken. Misschien kunnen we een klein deel zoals de Staal-panden op de hoek van de Burg. de Vlugtlaan en Burg. Fockstraat wel behouden, maar die duplex- en Aireywoningen zijn klein en van slechte kwaliteit. Niet toekomstbestendig. Maar nu met de crisis ontstaat een lastig dilemma. Sloop/nieuwbouw zit er nu even niet in, maar er moet wel iets met die woningen.”
Een oplapbeurt dus? Precies wat tegenstanders van sloop willen.
“Ja, misschien moeten er maatregelen worden getroffen om die buurten weer tien jaar vooruit te helpen”, vult Hoofd ontwikkeling René Brouwer aan. “Maar het is absoluut niet zo dat men in Slotermeer massaal tegen sloop is. Dat is op een paar plekken manifest geworden, zoals bij dat complex van Stadgenoot op de noordoever van de Sloterplas dat nu uit de besluitvorming is gehaald.”
Thielen: “Er is ook een keerzijde. Andere bewoners zeggen juist: nu zijn we eindelijk aan de beurt en dreigen jullie het proces stil te leggen. In de Maassluisstraat bijvoorbeeld hebben bewoners zeer actief meegedacht over het vernieuwingsprogramma. Nu hebben we tegen het stadsdeel moeten zeggen, dat we niet kunnen beginnen als de omstandigheden niet snel verbeteren. Dat is heel erg zuur voor bewoners.“
Wat voor crisismaatregelen zijn er denkbaar? Omzetten naar huur? Een ander soort woningen? Steun van de overheid?
Thielen: “Het belangrijkste is vertrouwen in de markt. Een korting van 5000 euro of zo, maakt niet het verschil. Op kleine schaal hebben we wel wat koop omgezet in sociale huur, maar wat we niet moeten doen is morrelen aan het belangrijkste uitgangspunt van de vernieuwingsoperatie: meer woningdifferentiatie. We moeten dus ook geen crisiswoningen bouwen, die op iets langere termijn al niet meer voldoen. Als je nu ziet hoe Overtoomse Veld is opgeknapt. Die lijn moeten we vasthouden. Als het nu tegenzit qua markt dan moeten we dat maar accepteren en de draad oppakken zodra het kan.”
Thielen zou wel graag de grondprijs op een ander moment afrekenen: “We zitten bijvoorbeeld met een complex van driehonderd woningen waar we nu met veel moeite alle bewoners hebben uitgeplaatst. We moeten nu eigenlijk wel slopen, anders ontwikkelt zich een openbare orde probleem met illegale bewoners. Maar als we slopen, wil de gemeente vangen. Bovendien moet binnen een bepaalde tijd de bouw starten. Dat kan dus nu even niet. Daar moet begrip voor zijn.”

Zie ook de Barometer