Met slechts 5.200 in aanbouw genomen woningen in 2023 neem de gemeente Amsterdam extra maatregelen om de bouw van de nodige nieuwe huizen aan te jagen. Dit betekent concreet dat de gemeente eerder gemaakte afspraken over grondprijzen voor projecten die in de startblokken staan tegen het licht wil houden.
Dat heeft wethouder Reinier van Dantzig (Grondzaken en Woningbouw) bekendgemaakt. Het gaat om de ‘tijdelijke crisismaatregel herijking grondprijzen’ die per 1 januari ingaat. “Het hebben van een dak boven je hoofd is één van de belangrijkste zorgen van Amsterdammers. Het raakt ieders bestaanszekerheid en vooral jonge mensen zijn de dupe.” Dat de behoefte aan nieuwe woningen groot is, is genoegzaam bekend. De hoge bouwkosten maken het voor ontwikkelende partijen echter steeds lastiger om projecten te realiseren. De ambitie om jaarlijks 7.500 woningen in aanbouw te nemen is Amsterdam is dit jaar dan ook niet gelukt.
Van Dantzig: “We zien dat de markt voor ontwikkelende partijen in een paar jaar tijd compleet is omgeslagen. De enkele jaren eerder gemaakte grondprijsafspraken doen geen recht aan de huidige moeilijke economische marktomstandigheden. Door de grondprijzen opnieuw tegen het licht te houden, komen we marktpartijen tegemoet. We hopen vergevorderde bouwprojecten hiermee nét dat zetje te geven om door te kunnen bouwen.”
Normaal gesproken worden grondprijzen één keer afgesproken om ontwikkelende partijen duidelijkheid te bieden in de ontwikkeling van bouwplannen. Om de bouwproductie in deze economische lastige tijden te stimuleren, wijkt de gemeente Amsterdam hier tijdelijk vanaf. Ontwikkelende partijen kunnen in 2024 eenmalig verzoeken tot herijking van de overeengekomen grondprijs, zodat dit leidt tot een actueel marktconform niveau van de grondprijzen van woningen en commercieel vastgoed. Dit is gunstig voor de ontwikkelende partij omdat dit kan leiden tot lagere grondprijzen.
De gemeente Amsterdam laat weten dat er wel voorwaarden worden gesteld aan ontwikkelaars die hun projecten in aanmerking willen laten komen voor de crisismaatregel. Zo is het aanbod geldig voor overeenkomsten uit transformatieprojecten, tenders of 1-op-1-uitgiftes (exclusiviteitsovereenkomsten), waarbij de overeenkomst vóór 1 januari 2024 is afgesloten en de erfpachtaanbieding nog niet is geaccepteerd. Ook moet het bouwplan vergevorderd zijn met minimaal een goedgekeurd voorlopig ontwerp. Voor tenderprocedures gelden strengere regels, want er mag volgens de gemeente geen sprake zijn van ‘wezenlijke wijziging’ van de tenderopdracht.
Met slechts 5.200 in aanbouw genomen woningen in Amsterdam in 2023 zet de gemeente alle zeilen bij om de productie aan te jagen. Zo werd deze zomer al een Doorbouwakkoord gesloten met betrokken partijen met het voornemen om per project en met open boeken te bekijken hoe projecten vlotgetrokken kunnen worden. Ook daarbij werd aangekondigd dat de afgesproken grondprijzen geen vast gegeven zijn. Bovendien maakte Van Dantzig eerder dit jaar al bekend dat de gemeente zich flexibeler op zou gaan stellen en minder eisen wil stellen aan ontwikkelaars als het gaat om bovenwettelijke eisen om vooral de bouw van woningen aan te jagen.
Om woningbouwprojecten van start te laten gaan kan Amsterdam ook rekenen op middelen vanuit het Rijk via de Start Bouwimpuls. Zo kreeg de hoofdstad ruim 18 miljoen voor projecten die tussen het laatste kwartaal van 2023 en uiterlijk in 2025 van start moeten gaan. Goed voor ruim 2100 woningen in 14 projecten. Ook andere gemeenten in de Metropoolregio Amsterdam kregen middelen toegezegd om de start van 21 projecten mogelijk te maken.