Amsterdamse huurdersorganisaties willen af van de woningverkoop door corporaties, willen aanbiedingsafspraken voor een grotere variëteit aan inkomensgroepen en willen terug naar 70 procent instemming bij sloop en renovatie. Tijdens de tiende editie van PakhuisNul20 kregen huurders de gelegenheid aan te geven waar zij prioriteit leggen bij het maken van nieuwe prestatieafspraken met corporaties.
Uit de reacties van de raadsleden Daniël van der Ree(VVD), Erik Flentge (SP) en Reinier van Dantzig (D66) bleek nog maar eens dat de verschillen in de coalitie groot zijn. De SP stond veelal lijnrecht tegenover de VVD en D66. Wel vinden alle drie partijen de betaalbaarheid van woningen een belangrijk thema.
Woningverkoop
Annelies de Groot van de bewonerscommissie Oostelijke Eilanden vindt vooral een ongedeelde stad met ongedeelde wijken van belang. Zij vindt dat de corporaties hun huidige sociale voorraad moeten behouden en uitbreiden. Zij is er tegen dat er nog maar één sociale woning in de stad verdwijnt. Door het liberaliseren en verkopen van corporatiewoningen neemt de voorraad gestaag af. Die woningen zijn hard nodig gelet op de wachtlijsten; bovendien kalft de particuliere voorraad goedkope huurwoningen in snel tempo af. Erik Flentge (SP) is dat helemaal met haar eens. Vorige week pleitte hij voor een stop op de verkoop van sociale huurwoningen, waarbij hij zich baseerde op een doorrekening van het College: “Daaruit blijkt dat de sociale voorraad verdampt. Dus moeten we met de corporaties, gemeente en de HA zorgen dat we geen sociale huurwoningen meer verkopen want anders kunnen we niet meer garanderen dat bewoners die sociale huurwoningen nodig hebben er ook een kunnen krijgen.” Reinier van Dantzig (D66) vindt het te vroeg om conclusies te trekken op basis van deze doorrekening: “We weten niet hoeveel mutaties er in de particuliere sector zijn en volgend jaar komen nieuwe cijfers beschikbaar. Daar moeten we denk ik op wachten.” Overigens is D66 voor meer middeldure huurwoningen, die van Van Dantzig ook best door corporaties beheerd kunnen worden. Volgens Daniël van der Ree (VVD) zijn er simpelweg te veel sociale huurwoningen in de stad en moet het aantal woningen in het middensegment toenemen. Dat hoort volgens hem bij een ongedeelde stad.
Van der Ree vindt dat de overheid zich betrouwbaar moet tonen en zich moet houden aan de gemaakte afspraken over woningverkoop tot 2020. “Corporaties hebben dat geld ook nodig om weer te investeren. Ook zijn die afspraken gekoppeld aan inkomsten voor de gemeente. Het is een kaartenhuis waar je niet zomaar een element uit kunt halen.”
Volgens bestuurder Marien de Langen van Stadgenoot kunnen de corporaties de inkomsten van woningverkoop niet missen: "Dan loopt het vast. Wij kunnen de verhuurderheffing niet uit onze normale exploitatie betalen."
Betaalbaarheid
De huren moeten worden afgestemd op de bestedingsruimte van de verschillende doelgroepen. De gemeente moet de ruimte die ze heeft om invloed uit te oefenen op het beleid van de corporaties, maximaal benutten, aldus Han Wanders van Initiatief Betaalbaar Wonen Noord. Hij vindt dat alleen mensen met de laagste inkomens in aanmerking moeten komen voor de woningen met de laagste huren. Ook Van Dantzig (D66) vindt de betaalbaarheid een belangrijk onderwerp en is daarom voor passend toewijzen van woningen. Daarnaast wijst hij op de energiearmoede, mensen betalen volgens hem te veel voor hun energie. Wel wil hij corporaties de ruimte geven meer te liberaliseren. “Corporaties krijgen zo meer financiële ruimte en dat is ook goed voor de huurders.”
Van der Ree ziet op termijn veel in vijf jaarscontracten. “Een inkomenstoets na vijf jaar en als het inkomen hoger is dan verhuizen naar een andere sociale huurwoning of naar een vrije sectorhuurwoning.” Ook Van Dantzig steunt dat idee. Maar Flentge van de SP ziet er niets in dat mensen na vijf jaar hun huis en buurt uit zouden moeten. Wanders: “Het maakt van huurders een soort nomaden.”
Flentge wijst er op dat de meeste scheefhuurders niet mensen zijn die te veel verdienen, maar juist mensen zijn die te veel huur betalen. “De wethouder moet ervoor zorgen dat voldoende woningen behouden worden en betaalbaar blijven.”
Kaderafspraken bij sloop en renovatie
Sinds een paar jaar is geldt niet meer de eis dat minstens 70 procent van de huurders moet instemmen met een renovatie- of sloop/vernieuwingsplan. Daarvoor is een gekwalificeerd advies in de plaats gekomen. Guido Egas, bestuurslid van de Huurdersvereniging Amsterdam, vindt dat sindsdien de balans helemaal weg is omdat een woningcorporatie zo'n advies vrij makkelijk naast zich neer kan leggen. “Bewoners moeten weer daadwerkelijke invloed hebben. Dat is heel belangrijk, naast de mogelijkheid om naar een woning terug te keren en het recht op informatie bij renovatie.” Wanders vindt dat bewoners vaak reeële oplossingen aandragen waar de corporaties meer gebruik van zouden moeten maken. “Geef de huurder de kans om betrokken te zijn.”
Van Dantzig (D66) vindt draagvlakmeting van belang en vindt dat het gekwalificeerd advies geëvalueerd moet worden. Van der Ree wijst er op dat bewoners iets te zeggen moeten hebben, maar dat de belangen van nieuwe bewoners ook behartigd moeten worden. Volgens Flentge is wel duidelijk dat het gekwalificeerde advies een wassen neus is. “Ik vind dat bewoners ergens in het proces een bindend advies moeten kunnen geven.” Flentge wil gaan onderzoeken hoe dat het beste vormgegeven kan worden.