Met de oplevering van het spectaculaire gebouw The Valley is de Zuidas weer zo’n tweehonderd woningen rijker. Het gebied dat bij velen nog bekend staat als kantorenwijk voor snelle jongens en meisjes ontwikkelt zich gaandeweg naar een gemengde grootstedelijke wijk.
“We zijn pas op de helft”, zegt directeur Zuidas David van Traa. “Mensen denken soms dat het bijna af is, maar er zit nog een heleboel in het vat.” In de langgerekte strook van Amstelscheg tot Amsterdamse Bos komt uiteindelijk een evenredige verdeling van bedrijven, woningen en voorzieningen.
In Gershwin, het deelgebied bij Station Zuid dat voor 70 procent uit woningen bestaat, werd het afgelopen zomer eindelijk wat levendiger met vergrote coronaterrassen op het plein. Daar is nu ook elke donderdag een markt. De loempiaverkoper moet het vooral hebben van de lunchpauzes in de kantoren. Voor brood, groente en vis weten bewoners de markt voorzichtig te vinden.
Maar er is meer. De eerste plannen voor deelgebied Ravel, op de voormalige AFC-voetbalvelden, zijn goedgekeurd. En op de Kop Zuidas, net voorbij Station Rai, wordt volop gebouwd. Kantoren als geluidsscherm met daarachter woningen, met een plein en een fontein. Van Traa is trots dat daar ook ruimte komt voor een woonzorgcentrum voor voormalig dak- en thuislozen: “Ook dat is de stad.”
Met al die nieuwe ontwikkelingen was het hoog tijd om de maquette van de Zuidas te vernieuwen. De kunstboompjes waren verstoft, terwijl het groen in het echt al aardig begint te groeien. En er moest een stuk bij, want ook deelgebied Verdi, voorbij het Olympisch Stadion, is in ontwikkeling.
Projectnaam/ locatie |
deelgebied |
initiatiefnemer |
woningen |
woningtype |
status |
---|---|---|---|---|---|
The George en The Gustav |
Gershwin |
BPD en AM |
191 |
koop |
opgeleverd |
The Valley |
Ravel |
EDGE |
198 |
vrije sector huur |
opgeleverd |
The Newton |
Kop Zuidas |
COD |
101 |
vrije sector huur |
oplevering 1e helft 2024 |
CROSSOVER |
Kop Zuidas |
AM, Lieven de Key |
130 |
vooral sociale huur voor studenten en statushouders |
oplevering medio 2023 |
The Pulse |
Kenniskwartier |
VORM |
200 |
middeldure huur en koop |
Oplevering eind 2024 |
Ook sociale huur
Nu al wonen op de Zuidas zo’n 4.000 mensen in 2.800 woningen. Voor de 7.000 woningen die er nog bij komen tot 2030 is de verdeling vastgesteld zoals voor alle nieuwe ontwikkelingen in de stad: 40 procent sociale huur, 40 procent middenhuur en 20 procent vrije sector. Waar de dure huur- en koopwoningen nu nog in de meerderheid zijn, wordt dit gaandeweg verevend.
Momenteel zijn er veel middenhuurprojecten in ontwikkeling. Maar ook corporaties zetten er flink de vaart in. De Key zorgt voor starterswoningen op de Kop Zuidas in het Kenniskwartier bij de VU. Eigen Haard is bezig op de Fred. Roeskestraat, op de plek die vrijkomt nu de British School is verhuisd naar de Havenstraat. Hier komen ongeveer 150 woningen: 100 procent sociale huur, in verschillende afmetingen en deels bestemd voor senioren, dus iets ruimer, drempelloos en aanpasbaar.
Al sinds 2018 verhuurt Eigen Haard op de Zuidas sociale huurwoningen en studentenwoningen, plus nog een paar vrijesectorwoningen. Senior regisseur wijkontwikkeling en leefbaarheid Suzanne van Veen: “Ella, ons gebouw met 59 sociale huurwoningen, is turn key opgeleverd. De verhuur liep in het begin wat lastig, want er is geen parkeerruimte in de buurt. Maar mensen die er nu wonen hebben het prima voor mekaar. De mutatiegraad is laag. Er wonen opvallend veel moeders met kinderen. De bewoners zijn heel betrokken bij het gebied. Vanuit de bewonerscommissie is er ook veel samenwerking met allerlei Zuidas-organisaties. Dat is echt anders dan in andere wijken.”
Geweldig vindt hij de architectuur van de Zuidas. “Vooral in de avond als je vanaf de VU komt aanlopen is het echt magisch.” Hij verkocht zijn appartement in Badhoevedorp omdat hij meer stedelijk wilde wonen. Het werd een appartement in Intermezzo, waar hij meteen ook voorzitter werd van de VvE van 175 leden. Deze VvE zit er bovenop om de zaken goed te regelen, met boetes als je het vuilnis naast de container neerzet. “Ik hou ervan als dingen goed geregeld zijn, en na vijf jaar staat het er nog steeds heel goed bij. Het is eigenlijk treurig dat zo’n lik-op-stuk-beleid nodig is in het begin, maar het werkt wel.” “Ik ken de Zuidas van toen het nog een grasveld was, want ik heb aan de VU gestudeerd. Mijn vrienden snapten niet dat ik hier ging wonen, maar ik vind het fantastisch. Heel goede bereikbaarheid met fiets, auto en openbaar vervoer. Er is genoeg groen in de omgeving. Om te joggen ga ik naar het Amstelpark of het Amsterdamse Bos. Doordeweeks is er reuring, in de weekenden is het rustig. Ik hou van die combi.” Wel mist hij nog wat leuke winkels in de buurt. “Bedrijven zijn nog erg gefocust op de kantoren, ze vergeten dat er ook bewoners zijn.” Daarom pleit hij voor kleinere commerciële units, met een groenteboer of een delicatessenwinkel. Emile zet zich in voor meer veiligheid in de buurt, sinds er een paar jaar geleden veel straatroof was. De health & safety manager van Ziggo Dome kan daarbij zijn achtergrond goed gebruiken. Met andere VvE-besturen is er een app-groep om ervaringen en tips te delen. Ook regelde hij korting voor buurtgenoten bij de sportschool. In coronatijd verzorgden de trainers ook sportlessen op het dak van Intermezzo. Voor buurtkinderen kwam er een schaatsbaantje en er was een vioolconcert op het dak. Voor dergelijke dingen blijft hij zich inzetten. “Mensen snakken naar sociale contacten.” |
Vanuit haar keukenraam ziet ze The Valley tussen de andere gebouwen uittorenen. Meer oog heeft ze voor de tuin met diverse grassoorten bij het pand recht tegenover. En voor de bomen in haar straat: de valse christusdoorn. ’s Morgens klinkt geklets van kinderen op weg naar de kinderopvang en op maandag luidt het carillon van de VU de week in. “Het is echt een prettige woonstraat. De openbare ruimte is heel mooi gedaan. Er zijn geen auto’s en waar het kan is groen. De postzegelparkjes zijn in overleg met de buurt ingericht.” 33 jaar woonde ze aan de Overtoom in een “een heerlijk romantisch huis”. Maar ook met steile trappen, geen buitenruimte, gaskachels, lekkages en geluidoverlast van studenten. Haar nieuwe woning is goed geïsoleerd en heeft zelfs vloerverwarming. Van de Zuidas als woonwijk had ze nog nooit gehoord. Omdat het pand nog in aanbouw was, heeft ze ongezien de woning geaccepteerd. “Een lot uit de loterij. Ik heb hier vanaf het begin al veel meer contact met mijn buren dan in al die jaren in Oud-West. In de ruime entreehal en het trappenhuis met glas kom je elkaar vanzelf tegen.” Marijke was een van de initiatiefnemers voor een bewonerscommissie, want er was wat gedoe over het gebruik van de warmtepompen. Als commissie hebben ze ook veel contact met andere Zuidas-organisaties. Een mooi voorbeeld zijn de zomerfeesten die ze organiseren samen met bewoners van de aangrenzende vrijesectorhuurpanden. Ze heeft de buurt zien veranderen sinds ze drieënhalf jaar geleden de sleutel kreeg. “De supermarkt was in het begin op zaterdag gesloten. Nu niet meer, maar het assortiment is wel erg gericht op ‘de mannen uit de torens’. Liever loop ik naar het Gelderlandplein en sinds kort hebben we de markt, met een lekkere visboer en goede groente. Een gereedschapswinkel voor een schroef of een plug zou nog wel een fijne aanvulling zijn.” |