Amsterdam heeft dit jaar 100 jaar een ambtelijke dienst die zich met 'wonen' dan wel volkshuisvesting bezig houdt. Ter gelegenheid daarvan verscheen het boek 'Op de Schouders van Reuzen'. Deze week overhandigde directeur Max van Engen van de Afdeling Wonen het eerste exemplaar aan wethouder Laurens Ivens.
Aan de wieg van de Gemeentelijke Woningdienst stonden wethouder Floor Wibaut en de eerste directeur Arie Keppler, zwager van Wibaut.
"Een famliebedrijf dus', zoals emeritus-hoogleraar Hugo Priemus bij zijn inleiding voorafgaand aan de presentatie van het boek schertsend vaststelde. Priemus liep daarbij door de tijd gedwongen met zevenmijlslaarzen door 100 jaar gemeentelijke volkshuisvesting heen. Over de start: "In de periode 1850-1930 zien we overal in Europa dat de woningmarkt in de snelgroeiende steden slecht functioneerde. Dat leidde tot een wettelijke verantwoordelijkheid van de nationale overheid voor het wonen, maar ook tot talrijke bewegingen die een alternatief voor de vrije markt moesten bieden: woningbouwverenigingen als exponent van sociaal ondernemerschap, woningvoorziening door filantropische instellingen, gemeentelijke woningbedrijven en verlichte industriëlen. Deze omslag stond ook aan de wieg van de Gemeentelijke Woningdienst."
De afdeling Wonen heeft in die honderd jaar diverse namen gehad: Gemeentelijke Woningdienst, Gemeentelijke Dienst Volkshuisvesting, Bouw- en Woningdienst Amsterdam, Stedelijke Woningdienst, Dienst Wonen, Zorg en Samenleven en als laatste de Afdeling Wonen. In Amsterdam zijn woningbouwverenigingen altijd een belangrijke partner geweest. Lang heeft de gemeente zelf ook een Woningbedrijf gehad (later opgegaan in Ymere).
Het boek 'Op de Schouders van Reuzen' behandelt 100 jaar volkshuisvestingbeleid van de gemeente Amsterdam. Van de aanpak van de krotwoningen, de ontwikkeling van de woningbouwverenigingen, via de ontwikkeling van woningarchitectuur, de wederopbouw, de stadsvernieuwing, het groeikernenbeleid, de aanleg van de Bijlmermeer, de opkomst van de kraakbeweging en de impact van de Nieuwmarktrellen tot de periode Schaefer. En de latere verschuiving van louter sociale huurwoningen naar gemengde programma's met koopwoningen vanaf de periode Louis Genet en later Duco Stadig.
'Op de Schouders van Reuzen' bevat integraal het boek "Ik moet naar een kleinere woning omzien want mijn gezin wordt te groot" van Egbert Ottens. Deze publicatie verscheen in 1975. Na dit eerste deel volgen vijf katernen die in 2008 en 2009 door de Dienst Wonen zijn uitgebracht (geschreven door Egbert Ottens, Hansje Galesloot en Johan van der Tol). Ter gelegenheid van deze boekuitgave is aan de reeks van vijf katernen een zesde toegevoegd over de periode 2006-2015, geschreven door Art Klandermans.
De tekst van de lezing van Priemus is via onderstaande link te downloaden.