Het jaar loopt op zijn eind met een ruim aanbod van lekkernijen, muzieklijstjes en nieuwsoverzichten. Even pas op de plaats, maar met je hand vol kruidnoten en kijkend naar dat nieuws, stemt lang niet alles even vrolijk. Wereldwijd neemt de polarisatie toe, overal zie je een gebrek aan samenwerking. Ook dichter bij huis; bijvoorbeeld bij het oplossen van de krapte op de woningmarkt. Kostte in 1993 een koophuis ongeveer vier jaarsalarissen, in Amsterdam is dat anno 2024 meer dan dertien keer een modaal brutojaarsalaris. De prijs van een huurwoning is in Amsterdam de hoogste van Europa; voor een appartement is die gemiddeld meer dan € 2.200, voor een kamer betaal je tegenwoordig meer dan € 1.000 (bron: Calcasa).
Maar we kunnen het ons niet permitteren om voortdurend somber te zijn. En daarom twee voorbeelden om het jaar met wat optimisme af te sluiten. Ik neem u bij de hand naar het Smarthouse in Amsterdam Nieuw-West. Vanaf de entree van het ROC Amsterdam loop je al snel deze nieuwe versie van het Huis van de Toekomst binnen. Er is een pratende robot, een slim lichtgevend fornuis, een eetrobot, een pratende magnetron, een slimme wc en sensoren waarmee je de gordijnen kunt sluiten of het licht uitpraat. Dit huis biedt studenten zorg & welzijn met hun docenten én ervaringsdeskundigen uit de stad de mogelijkheid te ontdekken hoe technologie op een gebruiks- en persoonsvriendelijke manier kan worden geïntegreerd in de dagelijkse praktijk.
Het innovatieproject is tot stand gekomen vanuit een samenwerking van de Amsterdamse universiteiten, hogescholen en ROC Amsterdam, onderzoeksorganisatie TNO, Cliëntenbelang Amsterdam en medische techbedrijven, zorginstellingen en gemeente. Met als doel de adoptie van aanvullende technologie te versnellen door onderwijs, cliëntenparticipatie, zorg en onderzoek aan elkaar te verbinden.
Zo’n samenwerking van partijen die elkaar aanvullen in kennis en kunde is onontbeerlijk in de zoektocht naar manieren om langer zelfstandig wonen mogelijk te maken. Want ja, de vergrijzing in combinatie met een afname van beroepskrachten is ook al zo’n dreigende deuk in onze verzorgingsstaat.
Samen toegankelijk bouwen
Een ander voorbeeld van productieve samenwerking is de leidraad Samen Toegankelijk Bouwen. Deze moet een universeel ontwerp van woningen mogelijk maken voor bewoners met verschillende lichamelijke en mentale condities en in alle levensfasen. Het zijn daarmee ook toekomstbestendige en duurzame woningen, want ze zijn voor meerdere doelgroepen geschikt.
Behalve dat landelijke experts en belangengroepen voor mensen met een beperking hebben bijgedragen aan deze leidraad, droegen ook de corporaties Ymere en Eigen Haard hier hun steentje aan bij door hun geleerde lessen bij geplande ouderenhuisvesting en de bijdrage van ervaringsdeskundigen in het proces te delen.
De rode draad van deze voorbeelden is dat mensen, ondanks complexe verantwoordelijkheden en uiteenlopende belangen, toch effectief kunnen samenwerken. Als we het echt willen, kunnen we de wereld om ons heen een beetje beter maken. Laat dat een gedeeld voornemen zijn voor het nieuwe jaar.
Ruud Fiere is antropoloog en community builder bij Cliëntenbelang met speciale aandacht voor wonen. Als één van de vier columnisten van NUL20 gaat hij iedere twee maanden in op een aspect van de volkshuisvesting vanuit het perspectief van de bewoner. Het kwartet vaste columnisten van NUL20 bestaat naast Ruud Fiere uit Mirthe Biemans, Kasper Baggerman en Léon Bobbe. |