Rijk, provincie en zestien gemeenten in de regio Utrecht gaan langjarig samenwerken om de woningbouwproductie te versnellen, de betaalbaarheid te vergroten en excessen aan te pakken. Het is na de woondeals met de gemeente Groningen, de regio Eindhoven en Rotterdam-Haaglanden, de vierde die is gesloten. Alleen de deal met de Metropoolregio Amsterdam ontbreekt nog. Naar verluidt wordt die overeenkomst rond 5 juli getekend. Het gaat overigens meer om samenwerkingsagenda's dan echte 'deals'. Veel extra geld gaat er niet naar gemeenten. Voor pilots en het opstarten van het samenwerkingsverband trekt minister Ollongren in Utrecht 2 miljoen euro uit.
De woondeal bevat een overzicht van locaties waar de overheden zich gezamenlijk inzetten om de bouw te versnellen. Opgeteld hebben deze versnellingslocaties in de regio Utrecht een capaciteit van 31.000 woningen. Dat is ongeveer 30 procent van de regionale behoefte tot 2040. Voor de locatie Middelland in Woerden stelt de minister 500.000 euro beschikbaar om de gebiedsontwikkeling te versnellen en de opgedane ervaringen met een zogenaamd gebiedsfonds breder te laten delen. In de woondeal wordt teruggegrepen op al bestaande instrumenten, zoals de onlangs herziene Crisis- en Herstelwet en de Financieringsfaciliteit Binnenstedelijke Transformatieprojecten.
De minister belooft met wetswijzigingen te komen gemeenten makkelijker grip krijgen op allerlei vormen van tijdelijke verhuur zoals vakantieverhuur, shortstay en AirBnB. De bestuurlijke boetes die gemeenten bij overtreding van de regels en woonfraude kunnen opleggen gaan flink omhoog. De gemeente Utrecht organiseert in samenwerking met omliggende gemeenten een pilot gericht op de aanpak van de malafide verhuurder. De minister trekt 500.000 euro uit om de handhaving te verstevigen.
In de woondeal staan verder afspraken over wijkvernieuwing. Het investeringsvermogen van corporaties wordt ook uitgebreid in beeld gebracht. In de regio Amsterdam wordt een vergelijkbare inventarisatie gemaakt. De uitkomst speelt een rol in welke mate voor de discussie of stedelijke corporaties nu wel of niet voldoende middelen hebben om alle maatschappelijke opgaven te realiseren.