Met grote passen stapt Marina van de ene muur naar de andere in de woonkamer annex keuken van de woning aan de Silodam, zich hardop afvragend of de breedte nou drie of drieënhalve meter is. Ze is danseres en via de stichting Woon- en Werkruimte Kunstenaars voorrangskandidaat. Ze is al lange tijd woningzoekende (ze woont nu tijdelijk in bij een vriend) en staat voor het eerst nummer één op de ranglijst. Die positie maakt haar duidelijk nerveus. “Moet ik echt binnen twee dagen beslissen?”, vraagt ze aan verhuurmedewerker Jamila Belbachir van woonstichting De Key. “Ja, maar je kan eventueel morgen nog een keer komen kijken”, stelt deze haar gerust.
Maar Marina’s eerste reactie op de tweekamerwoning van 38 vierkante meter en met een bruto huur van 331 euro per maand in de voormalige graansilo, is al direct negatief. “Ik heb woningen gezien van 35 vierkante meter die veel ruimer leken.” De slaapkamer is een entresol met een glazen ballustrade in de woonkamer. Het licht komt van het tegenoverliggende hoge raam dat uitkijkt op de houthavens en de westelijke eilanden. “Dat uitzicht is wel leuk, maar ik kan niet eens een raam openzetten in de slaapkamer,” peinst Marina.
Peter en Laura, de nummer zeven van de lijst vinden de woning juist ideaal, maar weten al bij voorbaat dat ze erg weinig kans hebben. “Als je zo laag staat kun je het wel schudden,” zegt Peter spijtig. Ook zij zijn voorrangskandidaat (ze wonen momenteel in onderhuur) en dit is hun zevende bezichtiging in tweeënhalve maand. En Remi, kandidaat nummer vier die ook bij vrienden inwoont, had liever een kamer extra gehad voor zijn kind dat vaak in de weekeinden komt. Hij vraagt aan Jamila of hij de vloer van de slaapkamer mag doortrekken over de hele lengte van de woonkamer. De verhuurmedewerker laat weten dat huurders sinds 1 januari van De Key met een woning mogen doen wat ze willen, mits het verantwoord gebeurt en in overleg met de opzichter.

Hoe vaak wordt een woning geweigerd?

Soms moeten corporaties nog wel meer dan tien kandidaten oproepen voordat iemand een woning accepteert, maar het aantal weigeringen neemt af. Het ‘aanbiedingsresultaat’ is de laatste maanden gemiddeld 5,4. Die afname blijkt vooral een gevolg van een gevolg van een lagere verschijningsfrequentie van de WoningNet-krant (van wekelijks naar tweewekelijks) vanaf 16 mei 2002 – een duidelijke knik in de grafiek. Door de tweewekelijkse cyclus hebben woningzoekenden voldoende tijd om te reageren en de woning te bezichtigen, voordat nieuw aanbod voor onzekerheid of twijfel zorgt. Bron: WoningNet december 2002

Ook Angelique, de nummer drie op de lijst, ziet het doortrekken van de slaapkamervloer als een goede optie om het woonoppervlak te vergroten. Op het moment dat zij de woning bekijkt, zijn kandidaten één en twee nog niet gearriveerd. “Niets zeggen tegen die andere twee hoor, over dat doortrekken van die vloer. Dan breng je ze nog op een idee,” fluistert ze in het voorbijgaan. Maar nadat de eerste kandidaat is aangekomen, wordt er nog druk over die mogelijkheid overlegd. De conclusie is dat je met die aanpassing nog minder licht hebt in de slaapkamer dan nu al het geval is en deze optie wordt met algemene stemmen verworpen. Ondanks dat vindt Angelique de woning perfect.
Marina wijst de woning uiteindelijk af. “Ik kan er echt niks van maken. Het lijkt wel een betonnen gevangeniscel,” is haar conclusie een paar dagen later. Overigens heeft ze voor haar officiële weigering wel eerst voor alle zekerheid gebeld met een ambtenaar van de dienst Wonen. “Ik was bang dat ik, door te weigeren, weer helemaal onderaan kwam te staan als woningzoekende. Maar ik mag op drie woningen uit in totaal tien Woningnetbulletins reageren. Ik zal niet steeds de eerste kandidaat zijn, maar dat risico moet ik dan maar nemen. Ik heb intussen nog een andere woning geweigerd, in de Haarlemmerstraat. Een leuke buurt, maar een heel slecht onderhouden woning. Dus ik zal nog verder moeten zoeken.” De nummer twee op de lijst, die niet bij de officiële bezichtiging was, wordt uiteindelijk de nieuwe huurder.

213 reacties

Op de woning aan de Silodam kwamen 213 reacties binnen. Per bezichtiging worden acht tot tien kandidaten uitgenodigd, maar hoewel het hier om een “hotspot” gaat, was een tweede bezichtigingsronde nodig om de woning te verhuren. Jamila: “Bij de eerste ronde kwamen maar een paar mensen opdagen. Een aantal liet niets van zich horen en een paar andere kandidaten hadden inmiddels al een woning aanvaard.” Voor de tweede bezichtiging werden acht mensen uitgenodigd, waarvan er drie niet kwamen. Jamila: “Zij krijgen van de corporaties een bepaalde codering achter hun naam wanneer ze niet reageren, terwijl ze wel hebben ingeschreven op een woning.”
Volgens een woordvoerder van de dienst Wonen vervalt de voorrangspositie van kandidaat-huurders na een viertal weigeringen of wanneer, zoals dus regelmatig gebeurt, kandidaten niet komen opdagen. “Huurwoningen vormen een schaars goed. Als mensen niet op oproepen reageren of een aantal woningen weigeren, concluderen wij dat de nood blijkbaar toch niet zo hoog is. Dan vervalt hun urgentie en zullen ze het moeten hebben van hun woonduur.” Binnenkort gaat De Key bovendien een boete van 55 euro heffen wanneer een kandidaat in eerste instantie een woning aanvaardt, maar zich op het laatste moment bedenkt.

Geen stimulans

Het echtpaar To is over de zeventig. Ze zijn al driekwart jaar op zoek naar een andere woning. Hun huidige woning in Zeeburg is op twee hoog en met vijf kamers bovendien te groot nu de kinderen uit huis zijn. Ze zijn kandidaat nummer vier bij de bezichtiging van een driekamerwoning uit 1991 van iets minder dan zestig vierkante meter in de Dapperbuurt, direct om de hoek van de markt. De bruto huur bedraagt 462 euro per maand.
De dochter van het bejaarde echtpaar vreest dat haar ouders weinig kans maken op deze woning op één hoog. “Dat is heel jammer, want ze zouden bij deze woning een verhuiskostenvergoeding krijgen in het kader van de actie ‘Van groot naar beter’. Ze hebben ook een woning van 66 vierkante meter bekeken, maar die hebben ze afgewezen, omdat je voor woningen boven de zestig vierkante meter niet in aanmerking komt voor die vergoeding. Daarnaast hebben die kleinere woningen allemaal hogere huren dan hun huidige woning - ook niet bepaald een stimulans om te verhuizen. “Dat je een woonduur hebt van twintig jaar helpt blijkbaar ook niet.”
Ton is kandidaat nummer zeven en heeft een medische urgentie om te verhuizen van een twee- naar een driekamerwoning. Hij woont in dezelfde straat en wil graag in deze buurt blijven, dus dit kan de ideale oplossing zijn. Samen met verhuurmedewerker Maria Bruin kijkt hij naar het gemeenschappelijk dakterras dat grenst aan een van de slaapkamers. “Volgens mij heb je in de zomer overlast van dat terras. Bovendien lijkt het me nogal inbraakgevoelig,” denkt Ton. Maria zegt dat dat laatste wel mee zal vallen, want het terras is alleen bereikbaar voor de bewoners. Dat stelt Ton niet gerust. Bovendien maakt hij als zevende kandidaat toch al weinig kans.
Ook bij deze bezichtiging (in totaal kwamen er 62 reacties) is de opkomst opvallend laag: van de tien genodigden komen er zes zich melden. Drie van hen komen nog voor de officiële bezichtigingstijd en vertrekken voortijdig. Dat zoveel mensen het laten afweten, vindt Maria eigenlijk wel vreemd. “Je zou toch denken dat ze in deze tijd van woningschaarste staan te trappelen, maar niets is minder waar. Soms kunnen mensen gewoon niet op een bepaald tijdstip, maar vaker laten ze helemaal niets van zich horen.”

Janna van Veen