De Amsterdamse woningcorporaties, de gemeente Amsterdam en de huurderskoepels hebben nieuwe afspraken gemaakt over de toekomst van de corporatiewoningen in Amsterdam. In de komende vier jaar is er extra aandacht voor verduurzaming van de bestaande voorraad, komen er opnieuw duizenden sociale huurwoningen bij en wordt in negen gebieden in de stad de verkoop van sociale huurwoningen aan banden gelegd.
Iedere vier jaar maken de gemeente Amsterdam, de huurderskoepels (FAH en Arcade) en de Amsterdamse corporaties (AFWC) nieuwe afspraken over onder meer nieuwbouw, betaalbaarheid en verduurzaming van de bestaande voorraad. De partijen maken in Samen werken aan de volkshuisvesting duidelijk dat ‘elke partij aanpassingen heeft moeten doen op de doelen vanuit de eigen startpositie’. AFWC-directeur Anne-Jo Visser: “We kunnen niet alles, de markt is veranderd met een hogere rente en gestegen bouwkosten.” Toch schrijven de partijen dat zij ervan overtuigd zijn “dat dit, binnen de huidige omstandigheden, op dit moment de best mogelijke afspraken zijn.”
In de afspraken voor de periode 2024-2027 leggen de gemeente, huurders en corporaties nadruk op het verduurzamen van de bestaande voorraad. “We investeren hierin anderhalf keer zoveel als in de voorgaande periode,” zegt AFWC-directeur Anne-Jo Visser. De middelen die beschikbaar zijn gekomen als gevolg van de afschaffing van de verhuurderheffing gaan zo goed al geheel naar die opgave, aldus Visser.
Verduurzaming van de bestaande voorraad gaat niet snel genoeg. De energiecrisis heeft bovendien laten zien welke gevolgen dit voor huurders kan hebben. Daarnaast zijn er landelijk afspraken gemaakt over het verbeteren van woningen met energielabel E, F en G naar minimaal label D.
Om deze ‘grote en complexe opgave’ aan te kunnen moet niet alleen fors geïnvesteerd worden, de partijen willen ook meer samenwerken. Het streven is dat de corporaties in de komende vier jaar 27.000 tot 33.000 woningen verduurzamen, waarvan 13.500 tot 16.500 woningen met een EFG-label.
Op het gebied van betaalbaarheid en woningtoewijzing – hoewel wel meer aandacht voor toewijzing aan bepaalde beroepsgroepen – wordt de lijn van de afgelopen jaren doorgezet. Het is nu aan de achterban van de huurdersorganisaties, de gemeenteraad en de raden van commissarissen van de corporaties om de afspraken te beoordelen.
Nieuwbouw
Jaarlijks willen de woningcorporaties tussen de 1.900 en 2.500 nieuwe sociale huurwoningen bouwen. Daarmee neemt het aantal sociale huurwoningen in de stad verder toe. En dat is nog zonder de 2.500 tot 3.000 flexwoningen gerekend die in de komende vier jaar in Amsterdam moeten verrijzen. Om de ambities te halen hanteert de gemeente een voorrangspositie voor Amsterdamse corporaties op nieuw uit te geven gemeentelijke locaties. Bovendien kunnen de corporaties op lage grondprijzen rekenen.
Voor sloop-nieuwbouwprojecten geldt dat nieuwbouw in het grotere plangebied gecompenseerd mag worden. Bovendien komen er in de komende vier jaar 84 rolstoelwoningen bij en bouwen de corporaties 90 procent van de woningen ‘aanpasbaar’.
Geen verkoop in negen gebieden, tenzij...
GEEL: gebieden met aandeel sociale huurwoningen van corporaties: 31 en 40%
GROEN: gebieden met aandeel sociale huurwoningen van corporaties: > 40%
Om de voorraad sociale huurwoningen in alle delen van de stad op peil te houden, mag er – op enkele uitzonderingen na – in negen gebieden in de stad geen sociale huurwoning meer verkocht worden. Het gaat om Centrum-Oost en Centrum-West, Oud-Zuid, Buitenveldert/ Zuidas, Weesp, De Aker/Nieuw-Sloten, Oud-West/De Baarsjes, IJburg/Zeeburgereiland en de Pijp/Rivierenbuurt (rood in het kaartje). Het gaat om buurten waar nu 30 procent of minder van het totaal aantal woningen sociaal is. De absolute voorraad sociale huurwoningen moet in deze negen gebieden gezamenlijk minimaal gelijk blijven. En deze laatste afspraak geldt ook voor de gele gebieden. In de rode gebieden zijn de corporaties in de komende jaren ook ‘terughoudend’ met het liberaliseren van woningen. Tenslotte zijn meerdere nieuwbouw- en transformatieprojecten uitgesloten van verkoop van sociale huurwoningen (staan niet apart op de kaart, zoals IJburg en Zeeburgereiland). De meeste corporatiewoningen zullen dus in de groene gebieden worden verkocht.
UPDATE 26 januari: De afspraak 'Nee, tenzij' voor de negen rode gebieden, betekent niet dat er in die gebieden nauwelijks woningen worden verkocht, zo blijkt uit een notitie aan de gemeenteraad. Volgens onderstaande prognose worden ook in die gebieden honderden woningen verkocht, indien de corporaties zich aan de genoemde criteria houden:
