Wie mag zich tegenwoordig nog een ras-Amsterdammer noemen, of in termen van de Dienst Onderzoek en Statistiek: een in Amsterdam geboren en wonende autochtoon? Dat zijn er steeds minder, zo blijkt uit het fact sheet ‘Autochtoon in Amsterdam’, dat het Amsterdamse bureau voor statistiek dit voorjaar publiceerde.

De bevolkingssamenstelling in Amsterdam is tussen 1992 en 2006 sterk veranderd. Het aantal allochtone Amsterdammers nam sterk toe; de populatie autochtonen verminderde flink. Nog maar iets meer dan de helft van de bevolking is nu autochtoon, waar dat vijftien jaar geleden ruim zes op de tien was.

Het aantal autochtonen (van wie beide ouders in Nederland zijn geboren) daalde afgelopen vijftien jaar met bijna zestigduizend (13%) tot bijna 383.00. Die afname komt louter voor rekening voor de in Amsterdam geboren autochtonen. Het aantal elders geboren autochtonen nam juist toe, met 5 procent tot bijna 180.000. In de leeftijdsopbouw binnen deze laatste groep heeft zich een verschuiving voorgedaan. Vijftien jaar geleden telde ze vooral veel twintigers, door de vele studenten van buiten. Nu vormen begin-dertigers het zwaartepunt. De stad is aantrekkelijker geworden voor jonge carrièremakers. Overigens vertrekken die vaak weer als ze kinderen krijgen.

De ‘echte’ Mokumers zagen hun gelederen met maar liefst een kwart uitgedund, van 271.000 naar 204.000 in 2006. Onder de geboren autochtone Amsterdammers zijn verhoudingsgewijs veel senioren, als gevolg van de naoorlogse geboortegolf. Ruim veertig procent is 50-plusser, met een piek van 60-jarigen. Ook telt deze groep relatief veel kinderen tot en met de kleuterleeftijd. Maar als deze kinderen ouder worden, verlaten ze de stad veelal voor een kindvriendelijker omgeving in de regio, met name in de Haarlemmermeer en Purmerend.

Uit figuur 2 wordt duidelijk dat de oer-Amsterdammer als het ware steeds meer naar de randen van de stad is verdrongen. Vooral Noord kent grote aaneengesloten gebieden die ‘veel meer dan gemiddeld’ de habitat voor deze soort zijn. Verder hebben Slotervaart, Osdorp en de Watergraafsmeer aanzienlijke enclaves. De elders geboren autochtonen zijn vooral in het Centrum geconcentreerd, maar hun toename manifesteert zich in de ring daar omheen.

Fred van der Molen

Het fact sheet Autochtonen in Amsterdam is te vinden op: www.os.amsterdam.nl onder het kopje ‘Recent verschenen’.

Fred van der Molen