Ook het idee dat alles vastloopt, er geen oplossing voorhanden is en alles er somber uitziet? Diagnose: u bent in de greep van 'doemdenken'.
Dat is geen nieuw fenomeen. Het woord doemdenken werd op zondag 2 maart 1980 gemunt door het vermaarde duo Van Kooten en De Bie. Snel vond het zijn weg - zoals van meer van hun taalvondsten - naar de woordenboeken. De betekenis volgens Van Dale: het koesteren van een uiterst sombere toekomstverwachting.

Daar is nu weer alle reden toe. Maar ook eind jaren 70 van de vorige eeuw. Nogal wat Nederlanders hadden toen een fatalistische visie op de toekomst, ingegeven door hoge inflatie, oplopende werkloosheid, het rapport van de Club van Rome of de immer dreigende kernoorlog. De montere jaren van de wederopbouw waren definitief voorbij.

Ook nu pakken sombere wolken zich boven ons samen. De ene crisis stapelt zich op de andere. We zitten met een echte oorlog naast de deur, een gierende inflatie, ontwrichtende energieprijzen, overvolle asielzoekerscentra, onmiskenbare gevolgen van klimaatverandering en een stikstofprobleem waar nog geen begin van een oplossing voor is.

Om de blik tot de woonsector te beperken; gelukkig hebben wij een montere en gedreven minister van Volkshuisvesting. Ik bedoel dit niet cynisch. Laten we hopen dat de motor van Turbo Hugo ook na de afwikkeling van mondkapjes-affaire op toeren blijft. Dat zal nodig zijn.
 
In de woningbouwsector draait alles vooralsnog nog gewoon door. Overal bouwkranen en stampende heimachines. Amsterdam nam in het eerste halfjaar nog meer dan 4.000 woningen in aanbouw! Maar er zijn tekenen van vraaguitval en van terugtrekkende bewegingen van beleggers.
Er is veel onzekerheid in de bouwsector. Leveranciers, bouwers en afnemers ruziën in toenemende mate over rekeningen die onverwacht hoog uitvallen door stijgende materiaal- en brandstofprijzen. Corporaties en andere ontwikkelaars krijgen hun projecten steeds moeilijker rondgerekend.

Ik schrijf dit een dag voor Prinsjesdag. In het coalitieakkoord is 6 miljard euro extra vrijgemaakt voor de bouw van 100.000 woningen per jaar. Bovendien is de verhuurderheffing afgeschaft. In oktober wil Hugo de Jonge dat de aangewezen regio's met harde bouwplannen komen. Ondertussen horen we vooral veel redenen waarom dit allemaal niet kan lukken: stikstof, PFAS, te veel nadruk op betaalbare woningen, tekorten aan vakmensen, huurregulering en andere onzekerheden.
Maar het kan toch niet zo zijn dat ambitieuze bouwplannen als een soufflé in elkaar zakken, net nu er veel extra geld is en een minister die er hard aan trekt?