De sociale woningvoorraad van de Amsterdamse woningcorporaties is voor het eerst sinds lange tijd gegroeid, met honderden woningen. Mede daardoor nam ook het aantal nieuwe verhuringen substantieel toe met 6 procent. Zo blijkt uit de publicatie van het Jaarbericht 2022 van de Amsterdamse Federatie van Woningcorporaties (AFWC). Directeur Anne-Jo Visser: “Onze corporaties hebben na jaren een belangrijk keerpunt bereikt.”
De afgelopen jaren kregen jaarlijks rond de 7.500 sociale huurwoningen een nieuwe of eerste huurder. In 2021 steeg dit aantal tot 8.037. Hierbij zijn de studentenwoningen niet meegerekend, waarvan er in 2021 meer dan 4.100 (zelfstandig + onzelfstandig) zijn verhuurd.
In 2021 leverden de Amsterdamse corporaties in totaal 2.184 nieuwe woningen op: 1.930 sociale huurwoningen, 70 middeldure huurwoningen en 184 koopwoningen. De Amsterdamse corporatievoorraad nam vorig jaar toe met 619 sociale huurwoningen en 680 middeldure huurwoningen; het saldo van nieuwbouw (1.930 + 70) minus verkoop (868), sloop (156) en liberalisatie (287). In totaal hadden de woningcorporaties in Amsterdam op 1 januari 2022 bijna 186.500 woningen in bezit, waarvan ruim 166.000 zelfstandige sociale huurwoningen.
Inschrijfduur
De toename van de sociale woningvoorraad heeft nauwelijks geleid tot kortere wachttijden. Woningzoekenden die in 2021 via WoningNet een sociale huurwoning in Amsterdam vonden, hadden en hebben een gemiddelde inschrijftijd van ongeveer dertien jaar. De gemiddelde inschrijfduur voor alleen starters (eerste woning) bedroeg vorig jaar 10,4 jaar.
Woningzoekenden zijn steeds meer aangewezen op corporatiewoningen voor een betaalbare woning. "Dit vraagt van corporaties een onverminderde inzet op uitbreiding van de woningvoorraad", aldus Visser. “De nood is ontzettend hoog. Reguliere woningzoekenden hebben te maken met te lange wachttijden. Bovendien verlangt de samenleving een omvangrijke bijdrage van ons voor de opvang van bijzondere groepen."
Vorig jaar werden maar liefst 2.117 woningen verhuurd aan die kwetsbare groepen. Tot voor kort stelden corporaties jaarlijks zo'n 1.800 woningen voor deze groep urgenten beschikbaar, maar dat lijkt voor 2022 zwaar onvoldoende vanwege een forse extra toestroom van statushouders, toename van dakloosheid en een stuwmeer van nog te verzilveren sociale of medische urgenties.
Nieuwbouw
Het is corporaties nog niet gelukt de nieuwbouwproductie boven het beoogde gemiddelde van 2.500 sociale huurwoningen per jaar te brengen. Vorig jaar werden er 1.930 sociale huurwoningen opgeleverd. De meeste daarvan staan in Noord (bijna 800) en Nieuw-West (700). Doelstelling van gemeente en corporaties blijft de bouwproductie binnen de gemeentegrenzen op te voeren, al nodigt Lex Brans, de bouwambassadeur van de provincies Noord-Holland en Flevoland, de Amsterdamse corporaties ook nadrukkelijk uit in de regio te kijken. Daar zouden bouwplannen klaarliggen voor tienduizenden woningen.
De corporaties willen volgens Visser het bouwtempo graag verhogen, maar zijn daarvoor afhankelijk van de snelheid waarmee vergunningverlening, van het aantal beschikbare locaties en van de mogelijkheden en prijzen van bouwbedrijven.
Verduurzaming
Verduurzaming is sinds de explosieve stijging van de energieprijzen nadrukkelijker verbonden aan armoedeproblematiek. Het aantal huurders dat in energiearmoede leeft, gaat dit jaar daardoor naar verwachting fors toenemen. Corporaties en gemeente zetten in op voorlichting en snelle hulp aan huurders die in financiële problemen dreigen te komen. In 2021 is het aantal huisuitzettingen om financiële redenen geminimaliseerd tot enkele tientallen (33), zeker in de landelijk perspectief een uitermate laag aantal.
Wat betreft het halen van de verduurzamingsdoelstellingen moeten de corporaties "nog wel een tandje bijzetten", becommentarieerde AFWC's duurzaamheidsadviseur Frank van der Veek de achterstanden ten opzichte van de prestatieafspraken 2020-2023 enigszins eufemistisch. Wat betreft het gasloos maken en het aantal behaalde 'labelstappen' is halverwege wel bijna de helft van de doelstelling gerealiseerd. Maar wat betreft de realisatie van zonnestroom en de feitelijke beperking van CO2-uitstoot is een inhaaloperatie nodig om de doelen te halen.
Een handig en actueel overzicht van Amsterdamse corporatiecijfers vind je ook bij het NUL20 Dashboard Woningcorporaties