Zaanse retroarchitectuur doet het goed. Op diverse plekken in Amsterdam Noord en Zaanstad verschijnt nieuwbouw die impliciet of zeer expliciet verwijst naar de bekende groene Zaanse gevels. Het Inverdan-project, Sjoerd Soeters' remake van de Zaanse binnenstad, zette de koers uit.
Het lijkt een gouden formule voor ontwikkelaars: eengezinswoningen in Zaanse stijl onder de rook van Amsterdam. Zo wist tijdens de crisis ontwikkelaar Kalliste aan de rand van Oostzaan zonder grote problemen 118 rijwoningen en twee-onder-een-kappers met oud-Hollandse gevels te verkopen. De ligging aan open vaarwater op tien minuten fietsen van Amsterdam en de scherpe prijsstelling waren volgens Ward Hilboezen van de gemeente belangrijke succesfactoren. “Potentiële kopers zijn bovendien vroeg bij het project betrokken, waardoor het aanbod op hun wensen kon worden afgestemd.” Ook in Landsmeer is de combinatie van Zaanse architectuur en Amsterdam op fietsafstand populair. In de verkoopbrochure van het project Luijendijk-Zuid prijkt naast de Zaanse gevels pontificaal een foto van een bakfiets tegen de achtergrond van het Rembrandtplein. Heijmans Vastgoed heeft de nieuwbouw tijdens de crisisjaren wel moeten faseren en een deel van de koopappartementen is verkocht aan Eigen Haard en Achmea. Maar volgens manager Hans van Ancum loopt de verkoop op dit moment naar verwachting. “Dit najaar komt waarschijnlijk het laatste deel van het project op de markt, zodat de locatie volgens afspraak in 2018 is afgerond.” Het Inverdan-project in het centrum van Zaandam laat zien dat niet alleen grondgebonden woningen met een Zaanse gevel in trek zijn bij kopers. Oorspronkelijk bestond het bouwprogramma voor 80 procent uit appartementen. Daar is door de crisis iets van afgesnoept, maar Koert Jan van Hees van de gemeente geeft aan dat het accent op hoogbouw is blijven liggen. “Waar we kunnen verdichten, zullen we dat zeker niet nalaten. Als er ergens in de stadsregio een stedelijk woonprogramma kan worden toegevoegd, dan is het hier.” De markt lijkt hem gelijk te geven. Onlangs werd langs het spoor in de Zaanse Strip het derde van de vijf geplande appartementenblokken opgeleverd. Het vierde is aanbouw. Begin volgend jaar start het Volendamse HSB met de bouw - in fasen - van tweehonderd huur- en koopappartementen en 24 eengezinswoningen in het deelgebied Noordschebos. Eerder had AM zich teruggetrokken uit het project.