Nederland is praktisch volgebouwd en dichtbevolkt. Dat staat er garant voor dat bij ieder ruimtelijk project verschillende overheden en particuliere partijen over elkaar heen rollen. Om een aantal jaren later te constateren dat oorspronkelijke visies en wensen zijn achterhaald door de realiteit. Althans, zo gaat het vaak.
‘Nederland Projectenland’ maakt de balans op. Het is het zevende deel van de serie ‘Design and Politics’ (de hele serie is tweetalig). En de initiatiefnemer, het Ministerie van Infrastructuur en Milieu, is blijkbaar nog niet klaar met de vraag: hoe ruimtelijk te ontwerpen binnen de Hollandse bestuurlijke en democratische kaders?
‘Nederland Projectenland’ is een verslag van de vijfde internationale architectuurbiënnale Rotterdam: Making the City. Het laat zien hoe bij zeven grote, langdurige projecten - van de Amsterdamse Zuid-as tot de Groenblauwe Delta - ontwerpers niet alleen moeten denken en scheppen, maar vooral moeten onderhandelen. En dat terwijl de maatschappelijke agenda gedurende de projectontwikkeling verandert.
Een mooi voorbeeld uit dit boek is de Alliantie Olympisch Vuur, waar zo’n beetje iedereen met een visitekaart en een blauwe blazer bij betrokken was. Behalve de sportorganisaties natuurlijk het Rijk, de provincies en gemeenten, maar ook het FNV, de werkgeversorganisatie VNO-NCW en de HBO- en MBO-raad. De bedoeling was Nederland eensgezind op kritieke punten dusdanig omhoog te stuwen dat tegen 2016 een haalbaar bid op de Spelen van 2028 mogelijk zou zijn. Onder de openlijk beleden eensgezindheid borrelde ook wel wat onderlinge competitie, bijvoorbeeld tussen Rotterdam en Amsterdam.
Een ‘Olympische Hoofdstructuur’ zou niet alleen de sportieve infrastructuur voor de spelen vormen, maar voor Nederland een blijvende aanwinst zijn. Er zijn wat vergaderingen en ontwerpsessies aan gewijd. Maar dan komt het ontnuchterende Regeerakkoord van oktober 2012, waarin met zoveel woorden staat: “We onderschrijven de ambitie om de Nederlandse sport op Olympisch niveau te brengen, zonder de Olympische Spelen naar Nederland te willen halen.”
Maar geen nood. Begin juni 2013 maakte de KNVB bekend dat het een deel van EK van 2020 wil verzorgen. Een boek voor ontwerpers en bestuurders. Vol rijk geïllustreerde voorbeelden.
Nederland Projectenland, Jelte Boeijenga c.s., 010 Uitgevers Rotterdam, gebonden, 207 pagina’s, ISBN 9789064507885, €24,50