De woningcrisis biedt een kans om een duurzaam en gezond woonklimaat te realiseren, menen experts van TU Delft. Zij pleiten voor samenhangende ruimtelijke ordening, verdichting van wijken, aanpasbare woongebouwen en industrieel bouwen. Het rapport 'Ruimte voor wonen' is een productie van het ‘Vision Team Wonen’ onder leiding van Pieter Vermaas, Gerard van Bortel en Ulf Hackauf. Zij menen dat het woningtekort het beste kan worden bestreden door ‘huisvesting, energietransitie, klimaatadaptatie, circulariteit, industrie, landbouw, infrastructuur en natuur met elkaar te verweven’. Overheden, opdrachtgevers en bouwbedrijven moeten de woonopgave aanpakken in samenhang met de andere grote opgaven en transities. Deze aanpak moet steunen op de kennis en de ontwerpkracht van kennisinstellingen en de creatieve industrie.
Het Vision Team Wonen onderscheidt in ‘Ruimte voor wonen’ vier handelingsperspectieven. Ruimtelijke ordening moet ruimte voor wonen aanpakken in samenhang met de energietransitie, de ruimtelijke adaptatie aan klimaatverandering en de transitie naar een circulaire economie. Het vraagt meer dan ooit om een integrale benadering. Ontwerpend onderzoek en, in het verlengde daarvan, ontwerpend ontwikkelen, is volgens hen essentieel voor toekomstbestendige gebiedsontwikkeling.
Het verdichten van wijken moet samengaan met hoogwaardige, klimaat-adaptieve buitenruimtes en publieke binnenruimtes. Stedelijke openbare ruimtes moeten naast wateroverlast ook hittestress beheersbaar houden. Gemeenschappelijk beheerde buitenruimtes kunnen de betrokkenheid van bewoners en de leefbaarheid van de wijk versterken. Bewonersinitiatieven kunnen een belangrijk rol spelen in de sociale cohesie van de wijk.
Woongebouwen moeten bovendien aansluiten bij de veranderende wensen van bewoners. Het woningaanbod moet niet allen in grootte en prijs, maar ook in soort en vorm diverser worden, om recht te doen aan de diversiteit aan woonwensen. Woongebouwen moeten ook langdurig aanpasbaar zijn, zodat woningen makkelijk gesplitst, samengevoegd of uitgebreid kunnen worden.
En, zo schrijft het Vision Team, de bouwsector moet de overstap maken naar nieuwe, duurzamere en circulaire bouwmethodes. Het opschalen van industrieel, flexibel en demontabel bouwen (IFD) heeft een brede samenwerking nodig van de bouwsector, opdrachtgevers, ontwerpers, ingenieurs en onderzoekers. IFD bouwen moet wel gebeuren met oog voor ruimtelijke kwaliteit en ruimte voor maatwerk. De voordelen van langdurige aanpasbaarheid van gebouwen voor duurzaamheid en waardebehoud moeten weerklank vinden in de financiering van deze projecten.