Er is ineens ruimte voor tweeduizend extra woningen in Amsterdam. Wethouder Maarten van Poelgeest schrapt namelijk 1,2 miljoen vierkante meter aan geplande kantoorlocaties. Dat is nodig, omdat Amsterdam niet alleen kampt met een grote leegstand van kantoren (1 miljoen m2), maar ook nog met een enorm reservoir nieuwbouwplannen voor kantoren. Al eerder besloot de gemeente eenderde van die plannen te schrappen. Eind februari maakte Van Poelgeest bekend welke locaties worden geschrapt. Daartoe horen de Minervahaven, Lutkemeer en het gebied tussen het Nieuwe Meer en de Oude Haagseweg. Vrijkomende locaties die geschikt zijn voor (meer) woningbouw liggen onderandere in de westelijke tuinsteden (o.a. Osdorpplein, Noordoever, stedelijk vernieuwingsgebied Slotervaart) en Noord (Buiksloterham, de Banne, Cornelis Douwes-terrein en CAN-gebied)
Vorig jaar maakte scheidend wethouder Stadig bekend dat de vrije reserves in de ruimtelijke fondsen van de gemeente geheel waren opgedroogd. Als de gemeente op de oude voet zou doorgaan, dreigde in 2010 een tekort van zo’n 280 miljoen euro. In de nota Ruimte Winnen stelde het OGA destijds een aantal maatregelen voor om de tering naar de nering te zetten. Stadigs opvolger Maarten van Poelgeest heeft die grotendeels opgevolgd. Een belangrijke financiële doorbraak was het nieuwe meerjarenakkoord met de corporaties. Daarin werden onder andere afspraken gemaakt over een hogere sociale grondprijs en hogere afdracht bij verkoop. Bovendien werden tal van doelgroepsubsidies afgeschaft. Met deze deal en andere maatregelen en bezuinigingen worden de ‘te voorziene’ risico’s teruggebracht van 280 naar 170 miljoen. Er gloort zelfs een positief saldo voor het Vereveningsfonds in 2010 van 112 miljoen euro.
Het schrappen van de kantoorlocaties noodzaakt tot een afboeking van 150 miljoen euro. In een aantal gevallen beïnvloedt dat projecten in stedelijke vernieuwingsgebieden, omdat de theoretische grondopbrengsten daar teruglopen. Dat geldt met name in Slotervaart. De huidige herberekening leidt per saldo in de vernieuwingsgebieden tot een verslechtering van 70 miljoen euro in de grondexploitatie, waarvan 7 miljoen in al vastgestelde plannen.
Fred van der Molen