“De meeste flats zijn in grote lijnen door Patrimonium op orde gebracht”, vertelt Mirjam als we in een hol klinkende tweekamerwoning staan. Alleen het behang herinnert nog aan eerdere bewoners; voor de rest is het appartement tot op het beton kaal gestript. “Een enkele keer moet de schoonmaak er nog eens doorheen.” Kakkerlakken is ze inderdaad wel eens tegengekomen, maar gelukkig alleen dode.
Naast kale woningen inspecteert Mirjam in Echtenstein ook appartementen die door de toekomstige gebruikers ‘bewoonbaar’ zijn gemaakt. Dat wil zeggen dat er minimaal vloerbedekking is gelegd en er gordijnen zijn opgehangen, een eis die Patrimonium stelt voor het tijdelijk gebruik van de woning. Op de derde verdieping zijn we er getuige van hoe dat bewoonbaar maken in zijn werk gaat. Maurits Hendriks (23) en Daan van Oene (19), beide tweedejaarsstudent aan de Theaterschool, zijn met een opgetrommelde vriend druk in de weer met een rol kamerbreed tapijt, die over de woonkamer en drie slaapkamers wordt verdeeld. Een grote investering was het niet. “Zo’n honderd euro, we hebben gewoon het allergoedkoopste genomen dat er was.” Daarbij ligt de vloerbedekking los en kan die zo worden meegenomen als ze de flat uiterlijk in juni volgend jaar moeten hebben verlaten vanwege de sloop. De kans bestaat dat ze dan opnieuw in een Bijlmerflat terechtkunnen, maar daarover zijn geen garanties gegeven.
| DUWO: van nieuwkomer tot grote speler |
| Opeens was ze er in Amsterdam: Stichting DUWO. Gevestigde studentenhuisvesters als Intermezzo en De Key lieten zich dit voorjaar door de corporatie uit Delft verrassen bij de bieding voor de bouw van tijdelijke studentenwoningen op de voormalige NDSM-werf in Noord. Binnengehaald door Patrimonium en de Universiteit van Amsterdam is DUWO inmiddels een toegelaten instelling in de regio Amsterdam. De werkwijze van de corporatie spreekt kennelijk veel mensen hier aan, want directeur Jan Benschop wordt geregeld geattendeerd op een leegstaand, of –komend gebouw, met de vraag of het niet geschikt zou kunnen worden gemaakt voor studentenhuisvesting. “Er is bij wijze van spreken geen gebouw in de Wibautstraat dat ons niet is aangeboden.” |
Daan vertelt dat hij via een internet-advertentie van DUWO op Echtenstein werd geattendeerd. Hij heeft Maurits als huisgenoot erbij gezocht. Omdat het om een vierkamerwoning gaat, moet er nog een derde bewoner bij komen. Die mogen Daan en Maurits zelf uitzoeken, zoals gebruikelijk op de studenteneenheden van DUWO. Het lijkt ze geen probleem een geschikt persoon te vinden; kamernood zat.
Barbecue staat klaar
| Aangekleed en prijziger: Customizing |
| Naast DUWO heeft Patrimonium ook een andere organisatie ingeschakeld voor de tijdelijke bewoning van de sloopflats in de Bijlmer. Het woningbureau Customizing verhuurt de woningen gemeubileerd en ‘als nieuw geverfd’. De klanten zijn vooral bedrijven, die hun werknemers in de woningen onderbrengen. De prijzen waarmee Customizing op internet adverteert, beginnen bij 1.150 euro voor een tweekamerwoning. Het Meldpunt Ongewenst Verhuurgedrag en het Amsterdams Steunpunt Wonen spreken van “asociaal hoge huren”, die bovendien in strijd zijn met de regel dat bij tijdelijke verhuur de huurprijs wordt vastgesteld op hooguit 80 procent van maximaal redelijk. |
De groene omgeving en de rust worden ook geroemd door Asaf Elisha (30), student aan de Rietveldacademie. “Je hoort hier alleen het geluid van spelende kinderen”, aldus de uit Israël afkomstige Asaf. Samen met drie landgenoten deelt hij een driekamerwoning die is gestoffeerd met een bonte verzameling gebruikte kleden en tapijten. We hebben bij hem aangebeld om te vragen hoe het bevalt. “Als ik dit niet had gehad, had ik hier niet kunnen blijven en mijn studie niet kunnen volgen. Ergens anders in Amsterdam moet ik honderden euro’s betalen voor een kamer, terwijl dat hier maar 125 euro is.” De studenten van Echtenstein betalen geen huur maar een gebruiksvergoeding, onder meer voor water, verwarming en elektriciteit. De vergoeding bedraagt 125 tot 135 euro per persoon per maand, afhankelijk van de grootte van de woning.
Volgens Asaf kan de Bijlmer een oplossing betekenen voor een groot deel van de kamernood in Amsterdam. “Als ze zien dat het goed gaat, zullen ze hier permanent studenten laten wonen”, zegt hij vol overtuiging. En hij lijkt gelijk te krijgen. DUWO en Patrimonium bestuderen nu de mogelijkheden om blijvend studenten onder te brengen in kopse kanten van honingraatflats die na de vernieuwingsoperatie blijven staan. Volgens DUWO-directeur Jan Benschop is dat een goede plek voor studentenhuisvesting, dichtbij Hogeschool INHolland Diemen en het nieuwe onderkomen van de HES bij het Bijlmerplein, dat op 1 januari wordt geopend. Bang dat het misgaat zoals in de jaren negentig is Benschop niet. Daarvoor is de Bijlmer teveel veranderd. Met een nette gezinswijk in de buurt is de kans op losgeslagen studenten klein, meent hij.
Het lijkt erop dat vooral studenten in kunstzinnige vakken de weg naar Echtenstein hebben gevonden. De laatste woning die we bezoeken wordt zo te zien betrokken door een percussionist; op het blinkend nieuwe roze vinyl met marmerprint staan ingepakte trommels en een marimba te wachten op terugkeer van de bespeler. “Dit mag eigenlijk niet”, zegt Mirjam. “Hij had zich eerst bij ons moeten melden, voordat hij zijn spullen hier neerzette.” Omdat het huis al in gebruik is genomen, werken we deze laatste woningcontrole nog sneller af dan de voorgaande. Na anderhalf uur zit de hele inspectie erop. Alle negen woningen op het programma van vanmiddag zijn goedgekeurd; een veelvoud daarvan aan studenten is blij gemaakt.
Johan van der Tol