Om extra woningen te kunnen bouwen, worden de grenzen opgezocht van milieu- en geluidscontouren. Een belangrijke case-story zijn de bouwplannen van Amstelveen voor het verouderde kantorengebied Kronenburg. Maar veel meer nieuwbouwplannen vallen binnen beperkingsgebieden rond Schiphol.
Geluidscontour LIB 4, boven Amstelveen
“Kantoren die overdag helemaal vol zitten, terwijl er volop wordt gevlogen, dat mag wel. Maar studentenwoningen, waar vooral ‘s avonds en ‘s nachts mensen zijn, als er minder wordt gevlogen, dat mag niet. Dat vinden wij niet uit te leggen, zeker in een gebied waar de opgave zo ontzettend groot is.”
Aldus VVD-wethouder Herbert Raat over de kantorenwijk Kronenburg.
Amstelveen wil het verouderde en voor een groot deel leegstaande kantorengebied al jaren transformeren, maar werd daarbij keer op keer gestuit door het Luchthavenindelingsbesluit (LIB). Dat verbiedt of beperkt woningbouw onder aanvlieg- en stijgroutes van Schiphol om veiligheidsredenen of vanwege geluidsoverlast. Na een recente wijziging in het LIB, waardoor provincie en gemeenten meer zeggenschap over woningbouw binnen de geluidscontouren kregen, zag Amstelveen alsnog mogelijkheden voor het realiseren van woningen in Kronenburg.
Het jongste plan voorziet in de bouw van 2.500 studentenwoningen. Geen onlogische keus: Kronenburg ligt gekruld rond studentencampus Uilenstede, waar al sinds jaar en dag zo’n drieduizend studenten wonen binnen dezelfde geluidscontour (LIB 4, zie afbeelding).
Schiphol op slot?
Helaas voor Amstelveen is ‘Den Haag’ - Raats eigen VVD voorop - niet erg enthousiast over de plannen. Tegenstanders vrezen voor de toekomst van Schiphol als er weer 2.500 potentiële klagers bij komen. ‘Zet Schiphol niet op slot’, roepen mensen die willen dat de ‘main port’ juist gaat groeien.
Het bezwaar dat vliegtuiglawaai slecht is voor de gezondheid - je kunt er stress en mogelijk ook hart- en vaatziekten door krijgen - gaat hier niet op, zegt Amstelveen. Men verwijst daarbij naar een recent rapport waarin de GGD Amsterdam stelt dat studenten nauwelijks gezondheidsrisico’s lopen door vliegtuiglawaai: jongeren lijden in het algemeen minder onder lawaai én de studenten verblijven er maar tijdelijk.
Maar volgens het Indelingsbesluit niet tijdelijk genoeg. Want in LIB 4 mogen naast kantoren en andere bedrijven wel hotels, shortstay-voorzieningen, kazernes of een asielzoekersopvang worden gevestigd, maar er enkele jaren echt wonen mag niet. Tenminste, volgens de laatste versoepeling mogen er wel 25 woningen worden toegevoegd om de leefbaarheid te verbeteren.
Minister Van Nieuwenhuizen (Infrastructuur) merkte bij haar afwijzing van het plan op dat er groot gat gaapt tussen de 2500 woningen die Amstelveen wil en de 25 die zijn toegestaan. Aan de andere kant zullen 25 studentenwoninkjes geen grote leefbaarheidsimpuls zijn voor een zieltogend kantorengebied van 25 hectare.
34.000 nieuwbouwwoningen
Kronenburg is echter niet het enige gebied waar wordt geknaagd aan de geluidscontouren. Natuur- en Milieufederatie Noord-Holland hees afgelopen zomer de stormbal over de geplande bouw - mede als gevolg van het nieuwe LIB - van 34.000 woningen binnen de beperkingsgebieden rond Schiphol. Toekomstige bewoners namelijk, ook als ze vooraf goed geïnformeerd worden over de geluidsbelasting, wel klagen en procedures beginnen. Gemeenten nemen met de zogeheten ‘vrijwaringsclausules’, waarin ze beloven toekomstige (gezondheids)schadeclaims tegen Schiphol af te handelen, grote risico’s, stelt de Milieufederatie. De in de toekomst ervaren overlast is nu immers nog niet te overzien.
Kronenburg revisited
De minister wil, voor ze een definitief besluit neemt over Kronenburg, een advies afwachten van de Omgevingsraad Schiphol, die op zijn beurt weer wacht op een Milieueffectrapportage. De Omgevingsraad, waarin vertegenwoordigers uit alle omliggende gemeenten zijn opgenomen, moet de plussen en minnen van duizenden extra vluchten afwegen tegen die van evenzoveel extra woningen.
Amstelveen heeft de ministers Van Nieuwenhuizen en Ollongren (Wonen) uitgenodigd voor een bezoek en gaat ondertussen onverdroten door met de plannen. Raat heeft goede hoop: “Hele generaties hebben op Uilenstede gewoond. Zelfs ministers en staatssecretarissen, dus die kennen de problematiek.”