Mieke Prins (48) woont al 43 jaar in de Dudokbuurt in een driekamerappartement van AWV, nu Stadgenoot. Ze kent het wijkje als haar broekzak. Honderd meter verderop zat ze op de peuterschool en op de Goeman Borgesius leerde ze rekenen en lezen. Een leuke buurt, vind ze zelf. “Doodzonde dat ze het gaan slopen.” Omdat bij de nieuwbouw vooral eengezinswoningen terugkomen, is ze bang dat ze de buurt uit moet. Toch besloot ze een jaar geleden om in een klankbordgroep over de opzet van de nieuwe woonwijk mee te praten. “Dan blijf je tenminste op de hoogte van wat ze allemaal bedenken.”
Stadgenoot had ontwerpbureau BGSV opdracht gegeven met de bewoners drie verschillende stedenbouwkundige plannen te maken. Later zou de hele buurt daarover kunnen stemmen. Om inspiratie op te doen ging de klankbordgroep op excursie naar andere buurten in West. Bovendien lichtte ze de architecten in over allerlei praktische zaken, zoals dagelijkse looproutes en de manier waarop de plantsoenen worden gebruikt. Mieke heeft een goed gevoel aan de bijeenkomsten overgehouden. “Er werd echt naar je kritiek en adviezen geluisterd. Als mensen door bleven zeuren, werden ze afgekapt door de voorzitter. En we hoorden precies wat er met onze opmerkingen van de vorige vergadering was gebeurd.”
Op die manier hebben zo’n twintig bewoners en vertegenwoordigers van de school en de moskee aan het ontwerp van de stedenbouwkundige plannen meegewerkt. Nadat de directie van Stadgenoot de resultaten had gezien en er weinig financiële verschillen tussen bleken te zitten, mochten zo’n 1500 bewoners in en rond de Dudokbuurt over de drie varianten stemmen. Uiteindelijk werden er 350 geldige stemmen uitgebracht, waarvan bijna veertig procent via de website van het project.
Saaiste verkaveling wint
Tijdens het ontwerpen hadden de architecten zich aan een groot aantal randvoorwaarden uit het vernieuwingsplan moeten houden. Toch waren ze er in geslaagd om drie totaal verschillende stedenbouwkundige plannen te bedenken. Er was een model waarin de buurt een centraal park kreeg, terwijl in een ander plan de woningen rond een groene hof waren geconcentreerd. De opzet die uiteindelijk een duidelijke meerderheid van de bewoners zag zitten – hij kreeg 200 van de 350 stemmen – ging uit van een nuchtere, bijna saaie verkaveling van eengezinswoningen in rijtjes met in iedere straat een klein plantsoen.
Mieke heeft zelf niet mee gestemd. “Ik was op vakantie in Spanje”. Maar ze is blij met de keuze die de bewoners hebben gemaakt. “Dit plan past het best bij de buurt. Op dit moment heeft ieder groepje ook al zijn eigen hoekje. Het werkt niet als iedereen in één park of hof moet recreëren. Bovendien is in dit plan de overlast van hangjongeren niet geconcentreerd. Dan kun je ze nog eens op hun gedrag aanspreken. Ik weet ook dat veel bewoners voor dit plan hebben gekozen, omdat de moskee en de school naar de rand van de buurt zijn verplaatst. Die liggen er nu middenin.”
Corporatie verrast
Directeur gebiedsontwikkeling Franck Storm van Stadgenoot is in eerste instantie vooral blij dat zoveel mensen zijn gaan stemmen. “Dat versterkt de onderlinge betrokkenheid. Ook maak je het stadsdeel duidelijk dat er veel draagvlak is voor het plan dat wordt uitgevoerd.” De keuze van de bewoners heeft hem wel verrast. “Wij waren zelf het meest gecharmeerd van het hofmodel, maar vinden de keuze van de bewoners ook prima.” Dat veel mensen vanuit hun eigen belang hebben gestemd en een deel van hen ook nooit in de nieuwe wijk zal komen wonen, vindt hij geen probleem. Al aarzelt hij om bewoners vaker op deze manier inspraak te geven. “Soms zijn plannen zo dichtgetimmerd dat er voor hen weinig meer valt te kiezen. Bovendien kost zo’n traject erg veel tijd.