De leeskamer

Amsterdam in cijfers 2008

Opnieuw bracht de Dienst Onderzoek en Statistiek een handzaam naslagwerk over Amsterdam uit. Het opent met de kerncijfers over de stad, de stadsdelen en de bevolking, uiteraard afgezet tegen eerdere jaren. Daarna volgen hoofdstukken over zorg, educatie, economie, milieu en dergelijke. Het hoofdstuk over stedelijke ontwikkeling bevat overzichtelijke informatie over woningvoorraad, woningmarkt, huisvesting en vastgoed, uitgesplitst naar stadsdeel. Ontwikkelingen, zoals de groei van de woningvoorraad, de stijgende WOZ-waarden of het aanbod van nieuwbouwwoningen, worden in kaart gebracht. Verder is er aandacht voor maatregelen om de doorstroming te bevorderen, duurzaam bouwen en de kantorenmarkt. Het naslagwerk wordt besloten met cijfermateriaal over Amsterdam in relatie tot de Randstad, de stadsregio en Europa. Al het cijfermateriaal is overigens ook te vinden op de website van O+S: www.os.amsterdam.nl

Jaarboek Vernieuwing Osdorp 2008

Het Jaarboek over de vernieuwing van Osdorp is dit jaar gewijd aan kunst en cultuur. Het wordt ingeleid met een interview over ‘de kunst van het vernieuwen’. Marjo Teulings (Osdorp), Jacques Thielen (Far West) en Franck Storm (Stadgenoot) maken samen de balans op van 14 jaar herstructurering. Daarbij telt de mening van bewoners zwaar. Uit onderzoek in Meer & Oever bleek dat 87% van de geherhuisveste bewoners ruim tevreden is, ondanks de vaak toegenomen woonlasten.  Het veelgebruikte begrip differentiatie wordt opgerekt naar ‘meer verschillende leeftijdsgroepen’ en ‘integratie van gehandicapten’. En natuurlijk is er aandacht voor de verschuiving van ‘investeren in stenen’ naar het evenredig aanpassen van het sociaal-maatschappelijke voorzieningenniveau.
Aansluitend wordt gekeken naar de rol van kunst en cultuur bij de vernieuwing. Daarbij denkt men vooral aan jeugdeducatie en lage drempels. “Een prestigieus museum voor moderne kunst past niet bij Osdorp”, stelt portefeuillehouder Martje Postma vast.
Een overzicht van culturele projecten en instellingen completeert het jaarboek. Overigens het laatste, want het Projectbureau Vernieuwing Osdorp gaat sluiten. Stadsdeel en corporaties nemen het werk over.

Transformatie van kantoorgebouwen

Terwijl de vraag naar woningen blijft stijgen, staan in Nederland  veel bedrijfsgebouwen kansloos leeg. Het onlangs verschenen ‘Transformatie van kantoorgebouwen’ breekt een lans voor nieuwe functies in oude gebouwen. De vele praktijkvoorbeelden maken duidelijk dat nieuwe bestemmingen kunnen leiden tot spannende, buitengewone woonmilieus met een grote variatie aan leef- en werkstijlen.
Dit zeer gedegen boek maakt kans uit te groeien tot hét handboek over dit onderwerp. Op te lossen vragen zijn niet alleen van architectonische, stedenbouwkundige, financiële, technische en juridische aard. Voor een succesvolle invulling van nieuwe functies blijkt ook veel menskunde vereist. Bijvoorbeeld om eigenaren en beleggers op één lijn te krijgen met financiers, corporaties, gemeenten of kunstenaarscollectieven. Nuttig daarom het overzicht van instrumenten om de besluitvorming rond transformatieprocessen te ondersteunen.
De ondertitel ‘thema’s, actoren, instrumenten en projecten’ is een veelzeggende inhoudsopgave. Deskundigen maken aan de hand van praktijkvoorbeelden duidelijk welke gebouwen in aanmerking komen en wat erbij komt kijken. Zo komen we in contact met de leegstandsrisicometer, transformatiepotentiemeter en herbestemmingswijzer. In het projectenoverzicht vinden we de Amsterdamse Graansilo’s (Westerdoksdijk), de Lightfactory (Sloterkade) en Plaats Royaal (Sloterkade).

Niet bij steen alleen

Met de aanhoudende fusiegolf gaat de ene na de andere illustere corporatienaam verloren. Voor de directies kennelijk het moment het verleden eens goed op schrift te stellen. AWV en Het Oosten presenteerden bij hun fusie een kloeke cassette met twee historische boeken van de hand van romanschrijver Willen van Toorn (Het Oosten) en publicist Jos van der Lans (AWV).
Rochdale koos voor de wetenschappelijke weg en vroeg twee historici van de VU het verleden van corporatie Patrimonium te boek te stellen. Dat leverde een zeer degelijke institutionele geschiedenis op. Maar wel een stuk minder vlot geschreven dan eerder genoemde boeken. De onderzoekers beschrijven de ontwikkeling vanaf de oprichting van de Christelijke Werkliedenvereniging Patrimonium 1876 tot de fusie met  Rochdale in 2004.