De stoep. Ontmoetingen tussen huis en straat

Volgens de auteurs van De stoep is dit het gebied waar een prettige en gezonde stad begint. In straten waar bewoners in hun voortuintje rommelen of op hun bankje zitten, neemt de leefbaarheid toe. Er wordt zelfs minder ingebroken. Het boek is een pleidooi voor eerherstel van de oud-Hollandse stoep, of op zijn minst voor een overgangsgebied tussen huis en straat waar bewoners elkaar ontmoeten. En als die zone niet bestaat, dan zouden burgers zich een deel van die stoep moeten toe-eigenen: haal die trottoirtegel eruit voor een struik, zet een plantenbak neer en plaats dat bankje! Wat dat betreft zit de tijd mee, constateren de auteurs.
Succesvolle stoepen nodigen uit tot ontmoeting en langer verblijf, zo lezen we in het boek van Van Ulden, Heussen en Van der Ham. Maar zo'n stoep heb je niet zomaar, zo wordt na lezing van dit kloeke boekwerk van ruim tweehonderd pagina's duidelijk. Dat begint natuurlijk bij het ontwerp, het straatprofiel. Maar vervolgens wordt het een gebied waar geleefd wordt en de regelende overheid en de al dan niet participerende buurtbewoner elkaar tegenkomen. Wie mag wat, wie doet wat, wie is verantwoordelijk?

Het boek zou ook Handboek Stoep kunnen heten. Aan de hand van interviews, casestudies in binnen- en buitenland, essays en een analyse van ruim zesduizend Rotterdamse straten beschrijft dit boek vele manieren om stoepen vorm te geven en de drijfveren van mensen om van de stoep een eigen plek te maken. De teksten zijn gelardeerd met foto's. In de casestudies worden ook twee projecten op IJburg behandeld: de Surinaamse Markerhuisjes op het Peter Wotkehof (Blok13b) en de 'leefarcades' bij Blok 31 en 36 op Haveneiland-West.
Het boek is een ontmoeting met de stoep in veelvoud, ook in historisch perspectief: van de drempelzones van Hertzberger en Van Eyck, via de bloemtafels van Sambeek en Van Veen terug naar de klassieke Hollandse stoep. De boodschap is duidelijk: het ontwerp van de stoep hoort geen restpost te zijn bij de bouw van een wijk.
Het boek is stijlvol vormgegeven en bevat veel foto's. De auteurs hebben de keuze gemaakt essays te schrijven zonder wetenschappelijke verantwoording en noten. Dat heeft de teksten ongetwijfeld toegankelijker gemaakt, maar het roept af te toe wel vragen op over de hardheid van sommige bevindingen. En laten we wel wezen: tweehonderd pagina's over de stoep, het blijft wel vakliteratuur.