Voor zijn boek 'Groot-Amsterdam - Metropool in ontwikkeling' ging landschapsfotograaf Theo Baart op zoek naar de verwevenheid tussen de hoofdstad en zijn 'ommelanden'. Ondertussen archiveerde hij via de honderden foto's die hij op zijn trektochten maakt, verdwijnende landschappen. Want er verandert veel, heel veel. En wie voert daar eigenlijk de regie over, vroeg hij zich in toenemende mate af.
Theo Baart dacht dat hij in Hoofddorp woonde. Maar hij kwam erachter dat hij woont en werkt in een metropoolregio. "Veel van wat ik wil doen, doe ik liever of makkelijker in Amsterdam, Haarlem of IJmuiden. Ik ben dus een metropoolbewoner. Maar wat is dat? Van een stad, een dorp of het platteland kan iedereen zich wel een voorstelling maken. Maar een metropoolregio? Die metropool is bovendien enorm in beweging. Alles verandert hier. Dat wilde ik vastleggen. Maar ik ging me ook afvragen: wie draait er eigenlijk aan de knoppen hier? Wie beslissen mee. Aanleiding genoeg dus voor een expeditie."
Die expeditie door Groot-Amsterdam duurde drie jaar en voerde van Buitenkaag tot West-Knollendam en van IJmuiden tot Lelystad. Baart presenteert zijn verzamelde materiaal in acht routes, steeds vanuit de randen van de regio naar de grote stad.
Dit boek toont in honderden foto’s de metropool in ontwikkeling. Baart weet daarbij keer op keer intrigerende posities te kiezen, zoals op een vrachtschip dat van de sluizen van IJmuiden naar de Amsterdamse haven vaart. Er zitten veel prachtige foto's bij, van klassieke Hollandse landschappen, via bedrijventerreinen tot hoogstedelijk leven. Het accent ligt op plekken die ingrijpend veranderen of gaan veranderen. Door de bevolkingsaanwas, de energietransitie, de woningbouwopgave of het veranderende klimaat.
Alleen al vanwege de foto's verdient het boek een plek op de salontafel. Maar de ambitie van de makers ging verder dan louter een fotoboek. En zo start het boek met een uitgebreide serie kaarten, gevolgd door een gedegen inleiding van planoloog Ton Bossink en stedenbouwkundige Jurjen Tjarks. En de fotograaf schrijft zelf ook nog uitgebreid over zijn driejarige trektocht. Voor de verkoop als koffietafelboek is dit wellicht niet gunstig. We zijn al tachtig pagina's verder voordat het 'echte' fotoboek begint. En ook de omslag verdoezelt dat het hier toch ook en vooral om een fotoboek gaat dat een bredere doelgroep verdient dan die van stedenbouwkundigen, gebiedsontwikkelaars en landschapsarchitecten..
Baart heeft voor de rangschikking van zijn foto's gekozen voor acht routes die telkens in Amsterdam eindigen. Door deze aanpak komt de verwevenheid tussen stad en ommeland van Groot-Amsterdam goed tot uiting. Prachtig boek!
Groot Amsterdam - Metropool in ontwikkeling. Tekst en foto's Theo Baart. Met bijdragen van Ton Bossink en Jurjen Tjarks. Uitgever: nai010, 384 pagina's, €49,95. ISBN 978-94-6208-552-7