Een kijkje achter de voordeur, zo mag je het wel noemen, de portretten die Mirjam Brinks schreef van bewoners van Rochdalepanden in Amsterdam en Purmerend. Eerder deed ze hetzelfde met veel toewijding in het aloude huurcomplex in de Van Beuningenstraat, dat een monument is van de Woningwet. Nu heeft ze een veel bredere bewonersgroep gesproken, variërend van huurders in kleine woninkjes in de Staatsliedenbuurt, via echte Bijlmerbelievers in de honingraatflat Grubbehoeve (van 1971), tot aan de al wat op leeftijd zijnde bewoners van het nieuwe woonzorgcomplex Zuidland in de VINEX-wijk Weidevenne in Purmerend. Allemaal zijn ze tevreden – met wat kleine kanttekeningen – en allemaal hebben ze ‘hun’ woning naar hun hand gezet. Het kijkje achter de voordeur is ook een kijkje achter de ‘voorgevel’ van de bewoners, een blik in hun innerlijk.
Wat ook het selectiecriterium is geweest, een ‘gemiddelde’ bewoner lijkt niet te bestaan. Iedereen gebruikt en ervaart de woonruimte anders. En dat ervaren gaat soms diep. Het zijn ‘eigen plekken’ geworden, die woningen. Deels ook omdat voormalige huurders, zoals bij Grubbehoeve, hun woning hebben aangekocht. Al snel verdwenen vervolgens de eerste deuren en muren…
“Ik wil geen hokjes”, zegt een bewoonster.
Ondanks alle opgetekende tevredenheid staan hier en daar toch wat teksten over, bijvoorbeeld, de grootschalige en anonieme opzet van de Bijlmer, het gebrek aan toezicht, of juist de vermaledijde vernieuwing, waarbij de “kekke” laagbouw het moet ontgelden. Van de vijf geportretteerden zijn er hier vier blank, Nederlands en maatschappijkritisch.
In Purmerend spelen vragen over passende zorg, veiligheid en buurtcontacten. 80% van de bewoners van Zuidland is trouwens afkomstig uit Amsterdam. Daar hielden zij het, zeggen ze, voor gezien. Sommigen al lang geleden.
De vaak wat jongere bewoners van Rochdalepanden in de Amsterdamse Staatsliedenbuurt zijn het creatiefst, noodgedwongen. Zij weten fysiek en mentaal het uiterste uit de beschikbare vierkante meters te halen, en ook hier tekent Brinks het “Ik ga hier nooit meer weg” op.
Tja, best leuk om te lezen. Rochdale bedient dus veel verschillende soorten mensen. Maar erg veel zegt het niet.
'Daar waar ik woon', Mirjam Brinks, Rochdale Amsterdam; paperback; 95 pagina's; ISBN-nummer 978-94-90439-02-6. Te bestellen bij Rochdale zolang de voorraad strekt: ndeleeuw@rochdale.nl